MỤC LỤC		SÁCH NÓI
PHẦN 1: Tổ chức người lao động vì môi trường làm việc an toàn và công bằng
Chương 1: Làm việc để kiếm sống và sống đủ
- Hệ thống nhà máy toàn cầu		play / Pause   0:00     0:00 volume   He_thong_NM_toan_cau
- Ai đã xây dựng nhà máy và tạo công ăn, việc làm?		play / Pause   0:00     0:00 volume   Ai_da_xay_dung_nha_may
- Cách giải quyết các vấn đề an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc		play / Pause   0:00     0:00 volume   Cach_giai_quyet_cac_van_de_ATVSLD
- Chung tay làm sẽ khiến công việc thuận lợi hơn		play / Pause   0:00     0:00 volume   Chung_tay_lam_se_khien_cong_viec_thuan_loi
- Đấu tranh dành được sự thay đổi		play / Pause   0:00     0:00 volume   Dau_tranh_danh_duoc_su_thay_doi2
Chương 2: Học và giảng dạy về sức khỏe của người lao động tại nơi làm việc		play / Pause   0:00     0:00 volume   Chuong_2_hoc_va_giang_day_ve_suc_khoe_cua_nguoi
- Công việc ở nhà máy có thể gây hại đến sức khỏe của bạn như thế nào		play / Pause   0:00     0:00 volume   Cong_viec_o_nha_may_co_the_gay_hai_den_suc_khoe
- Các vấn đề sức khỏe của người lao động do nhiều nguyên nhân gây ra		play / Pause   0:00     0:00 volume   Cac_van_de_suc_khoe
- Có rất nhiều cách để bắt đầu giải quyết vấn đề		play / Pause   0:00     0:00 volume   Co_rat_nhieu_cach_de_bat_dau_giai_quyet
- Giúp người lao động hiểu về vấn đề sức khỏe người lao động tại nơi làm việc		play / Pause   0:00     0:00 volume   Giup_NLD_hieu_ve_suc_khoe
Chương 3: Tổ chức ra các nhóm để cải thiện sức khỏe của người lao động		play / Pause   0:00     0:00 volume   Ch%C6%B0%C6%A1ng%203
- Trao đổi với những người lao động về vấn đề họ quan tâm		play / Pause   0:00     0:00 volume   3_1
- Lưu giữ thông tin về công việc và sức khỏe		play / Pause   0:00     0:00 volume   3_2
- Thành lập Ban An toàn, vệ sinh lao động		play / Pause   0:00     0:00 volume   3_3
- Thành lập tổ chức công đoàn ở các nhà máy xuất khẩu		play / Pause   0:00     0:00 volume   3_4
- Lập kế hoạch các chiến dịch để giải quyết các vấn đề quan trọng nhất		play / Pause   0:00     0:00 volume   3_5
- Hành động để đạt được sự thay đổi		play / Pause   0:00     0:00 volume   3_6
Chương 4: Các nhà máy sản xuất điện tử		play / Pause   0:00     0:00 volume   Ch%C6%B0%C6%A1ng4
- Chế tạo và làm sạch tấm wafer		play / Pause   0:00     0:00 volume   4_1
- Thiết kế các con chip trên wafer		play / Pause   0:00     0:00 volume   4_2
- Sản xuất từng con chip riêng lẻ		play / Pause   0:00     0:00 volume   4_3
- Chế tạo các bảng mạch in		play / Pause   0:00     0:00 volume   4_4
- Lắp ráp các bo mạch in		play / Pause   0:00     0:00 volume   4_5
- Lắp ráp thiết bị điện tử		play / Pause   0:00     0:00 volume   4_6
- Sản xuất thiết bị điện tử một cách an toàn hơn		play / Pause   0:00     0:00 volume   4_7
Chương 5: Các nhà máy sản xuất hàng may mặc		play / Pause   0:00     0:00 volume   Ch%C6%B0%C6%A1ng5
- Xử lý vải bằng thuốc nhuộm và hóa chất		play / Pause   0:00     0:00 volume   5_1
- Cắt vải		play / Pause   0:00     0:00 volume   5_2
- May		play / Pause   0:00     0:00 volume   5_3
- Khâu hoàn thiện sản phẩm		play / Pause   0:00     0:00 volume   5_4
- Ô nhiễm từ các nhà máy sản xuất hàng may mặc		play / Pause   0:00     0:00 volume   5_5
Chương 6: Các nhà máy sản xuất giày		play / Pause   0:00     0:00 volume   Chuong_6
- Gia công các chi tiết phần trên của giày		play / Pause   0:00     0:00 volume   6_1
- Làm đế giày		play / Pause   0:00     0:00 volume   6_2
- Lắp ráp giày		play / Pause   0:00     0:00 volume   6_3
- Ô nhiễm từ nhà máy giày		play / Pause   0:00     0:00 volume   6_4
Chương 7: Ecgônômi (Công thái học)		play / Pause   0:00     0:00 volume   Chuong_7
- Giảm các nguy cơ chấn thương		play / Pause   0:00     0:00 volume   7_1
- Thay đổi nơi làm việc để giảm chấn thương		play / Pause   0:00     0:00 volume   7_2
- Bảo vệ người lao động tránh các chấn thương		play / Pause   0:00     0:00 volume   7_3
- Vận động cơ thể theo cách an toàn		play / Pause   0:00     0:00 volume   7_4
- Giãn cơ và mát – xa để làm giảm các cơn đau		play / Pause   0:00     0:00 volume   7_5
Chương 8: Các mối nguy hiểm từ hóa chất		play / Pause   0:00     0:00 volume   Chuong_8
- An toàn hóa chất: Ai chịu trách nhiệm?		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_1
- Tiếp xúc với hóa chất		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_2
- Các bệnh do hóa chất gây ra		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_3
- Bảo vệ người lao động tránh các tác hại của hóa chất		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_4
- Sơ cấp cứu ban đầu khi gặp tai nạn hóa chất		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_5
- Tìm hiểu về hóa chất trong nhà máy		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_6
- Bảo vệ gia đình bạn và cộng đồng		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_7
- Giảm thiểu và loại bỏ các hóa chất độc hại		play / Pause   0:00     0:00 volume   8_8
Chương 9: Chấn thương do máy móc		play / Pause   0:00     0:00 volume   Chuong_9
- Làm việc an toàn với máy móc		play / Pause   0:00     0:00 volume   9_1
Chương 10: Điện		play / Pause   0:00     0:00 volume   Chuong_10
- Bảo vệ người lao động khỏi những nguy hiểm về điện		play / Pause   0:00     0:00 volume   10_1

Chương 11: Hỏa hoạn

- Phòng tránh hỏa hoạn

- Chuẩn bị để ứng phó hỏa hoạn

- Ngăn ngừa hỏa hoạn khi làm việc tại nhà

Chương 12: Bụi

- Nguy hiểm do bụi

Chương 13: Tiếng ồn

- Các vấn đề sức khỏe do tiếng ồn

- Làm thế nào để môi trường làm việc bớt ồn hơn

Chương 14: Ánh sáng

Chương 15: Nhiệt độ: Nóng và lạnh

- Nguy cơ từ nhiệt

- Những mối nguy hiểm do nhiễm lạnh

Chương 16: Chấn thương do bị ngã, bị vật rơi hoặc do xe cộ

Chương 17: Thông gió

- Hệ thống thông gió kém khiến bạn mắc bệnh

- Thông gió chung

- Thông gió cục bộ

- Hệ thống thông gió tốt sẽ cải thiện sức khỏe người lao động

Chương 18: Thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE)

- Bảo vệ mắt

- Găng tay

- Khẩu trang và mặt nạ

- Bảo vệ tai

- Quần áo và giày

Chương 19: Làm việc với cường độ lao động quá lớn và quá nhanh nhưng được hưởng quá ít

- Chúng tôi không phải người máy!

- Lương thấp khiến người lao động nghèo

- Một mức lương đủ sống là quyền của con người

Chương 20: Làm việc tại nhà

- Làm việc tại nhà mất nhiều thời gian hơn

- Nguy hiểm tiềm ẩn nhiều hơn khi làm việc tại nhà

- Tìm hỗ trợ từ những người khác làm việc tại nhà

Chương 21: Phân biệt đối xử

- Phân biệt đối xử trong nhà máy

- Phân biệt đối xử là vấn đề của tất cả mọi người

Chương 22: Bạo lực

- Bạo lực trong nhà máy

- Bạo lực tình dục

- Bảo vệ bản thân và người khác

Chương 23: Lao động di cư

- Tìm hiểu về di cư trước khi bạn di cư

- Chuẩn bị cho thử thách ở nơi mới của bạn

- Quyền tham gia tổ chức

- Gắn kết người di cư trở thành một phần của phong trào của người lao động

Chương 24: Lao động trẻ em

- Công việc nhà máy huỷ hoại trẻ em

- Nguyên nhân dẫn đến lao động trẻ em

- Bảo vệ trẻ em và chấm dứt lao động trẻ em

Chương 25: Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe

- Chăm sóc sức khỏe tại nhà máy

- Chăm sóc tốt tại phòng khám hoặc bệnh viện

- Bồi thường người lao động và các dịch vụ xã hội

- Người lao động là người truyền bá tinh thần bảo vệ sức khỏe

Chương 26: Sức khỏe sinh sản và tình dục

- Việc làm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản

- Giáo dục về kế hoạch hóa gia đình và bệnh lây nhiễm qua đường tình dục

Chương 27: Căng thẳng và sức khỏe tâm thần

- Nguyên nhân phổ biến của các vấn đề sức khỏe tâm thần

- Các vấn đề sức khỏe tâm thần thường gặp

- Đấu tranh để giảm căng thẳng trong nhà máy

Chương 28: Ăn uống đầy đủ để có sức khỏe tốt

- Thực phẩm trong nhà máy

- Ăn thức ăn đa dạng

- Ăn ngon khi có ít tiền và ít thời gian

- Chia sẻ công việc mua thực phẩm và nấu ăn

Chương 29: Tiếp cận với nguồn nước sạch và nhà vệ sinh an toàn

- Nước an toàn

- Nhà vệ sinh và bồn tiểu

Chương 30: HIV (Virus gây suy giảm miễn dịch ở người)

- Những điều bạn cần biết về HIV

- HIV trong nhà máy

Chương 31: Bệnh lao (lao phổi)

- Phòng chống bệnh lao tại nơi làm việc

- Thuốc chữa lao và phòng bệnh

Chương 32: Một nơi có thể sống đàng hoàng

- Nhà ở

- Phương tiện đi lại

Chương 33: Ô nhiễm từ các nhà máy

- Vấn đề sức khỏe do ô nhiễm

- Đấu tranh chống ô nhiễm nhà máy

Phụ lục A: Các qui định pháp luật và cuộc đấu tranh vì việc làm tử tế, đảm bảo sức khỏe và công bằng

- Áp dụng luật để hỗ trợ chiến dịch của bạn

- Luật lao động quốc gia

- Luật lao động quốc tế

- Tổ chức lao động quốc tế của liên hiệp quốc

Phụ lục B: Các hóa chất và nguyên vật liệu phổ biến

- Danh mục tên hóa chất

- Axit

- Hóa chất axit để giặt

- Hợp chất Ammonia/Ammoniac và ammonium/Amoni

- Khí dopant

- Thuốc nhuộm

- Chất chống cháy

- Hóa chất Flux

- Formaldehyde

- Isocyanate

- Chất xúc tiến cao su gốc Mercapto

- Kim loại

- Khí trơ (Khí hiếm)

- Phthalate

- Polymer (Hợp chất cao phân tử)

- Phóng xạ

- Dung môi

CHƯƠNG 1: LÀM VIỆC ĐỂ KIẾM SỐNG VÀ SỐNG ĐỦ 

Một công việc an toàn, được đối xử công bằng và nhận được sự tôn trọng nếu nó không gây hại tới sức khỏe và cuộc sống xung quanh chúng ta. Tuy nhiên, hàng triệu người lao động trên thế giới đang phải làm những công việc nguy hiểm gây hại cho sức khỏe của họ. Trải qua những ngày dài lao động vất vả và nặng nhọc, họ không được trả công xứng đáng để có thể trang trải cho cuộc sống của mình.

Cuốn sách này muốn đề cập tới các vấn đề liên quan đến an toàn, vệ sinh lao động mà những người lao động tại các nhà máy xuất khẩu đang phải đối mặt, đồng thời đưa ra những giải pháp cho các vấn đề đó.

Cuốn sách cũng chỉ ra cách người lao động xây dựng các biện pháp để cải thiện điều kiện lao động, chấm dứt tiền công rẻ mạt, lắp đặt các trang thiết bị đảm bảo an toàn hơn, sử dụng hóa chất ít hơn và an toàn hơn; trong những biện pháp đó, có biện pháp chủ doanh nghiệp ủng hộ có biện pháp chủ doanh nghiệp phản đối. Những ví dụ được nêu trong cuốn sách tập trung chủ yếu tới các vấn đề tồn tại trong các nhà máy xuất khẩu, tuy nhiên đó cũng là những vấn đề chung của mọi cơ sở sản xuất hoặc mọi loại hình công việc.

Những ngành công nghiệp được đề cập trong cuốn sách gồm ngành may mặc, sản xuất giày dép, sản xuất thiết bị điện tử – đây là những ngành sản xuất có lợi nhuận, đủ điều kiện cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động. Những công ty đầu tư tiền bạc vào việc cải thiện vấn đề an toàn, vệ sinh lao động sẽ thu được rất nhiều lợi ích, ví dụ: khi người lao động cảm thấy khỏe mạnh và hạnh phúc họ sẽ làm việc tốt hơn và gắn bó lâu dài hơn với công việc của mình, cùng với đó nhà máy sẽ sản xuất được những sản phẩm với chất lượng tốt hơn, giảm thiểu sự lãng phí và tạo ra một môi trường làm việc công bằng hơn.

HỆ THỐNG NHÀ MÁY TOÀN CẦU

Những công ty với quy mô toàn cầu (công ty mẹ) đều sở hữu các nhà máy sản xuất khắp nơi trên thế giới, đặc biệt ở các quốc gia nghèo để tạo ra sản phẩm. Những công ty này đều là những “thương hiệu” nổi tiếng như GAP, Walmart, Apple, Adidas và nhiều thương hiệu khác – sẽ chỉ định một cách chính xác các nhà máy cần phải sản xuất cái gì. Trong hệ thống sản xuất đó, các công ty mẹ thực chất không phải chịu trách nhiệm trực tiếp vào việc xây dựng hay điều hành bất kì nhà máy sản xuất nào của họ. Nhưng vì có rất nhiều đơn đặt hàng nên họ có thể áp đặt các điều khoản trong hợp đồng với các nhà máy (bao gồm giá, yêu cầu chất lượng và tiến độ) rồi chỉ thị cho các nhà máy phải đáp ứng các yêu cầu đó nếu các nhà máy muốn có công ăn, việc làm.

Ở những nước nghèo, các công ty có quy mô toàn cầu luôn đạt được thỏa thuận với chính phủ nước sở tại với mục đích tránh thuế hoặc chỉ phải chịu khoản thuế thấp, chỉ phải trả mức lương thấp cho người lao động, tránh được những điều kiện của luật pháp trong vấn đề bảo vệ môi trường và quyền của người lao động và chỉ phải trả rất ít chi phí cho cơ sở vật chất, điện năng, hệ thống thông tin cũng như hệ thống đường xá. Những sự thỏa thuận đó sẽ đảm bảo cho những chủ nhà máy – người mà đang tạo việc làm cho người lao động sở tại – sản xuất ra sản phẩm với chi phí thấp và đặc biệt là có lợi cho những công ty mẹ khi họ bán sản phẩm ra với mức giá cao hơn nhiều lần mức giá sản xuất.

Rất nhiều các nhà máy xuất khẩu trên khắp thế giới đang phải cạnh tranh với nhau bằng cách đưa ra một mức giá thấp nhất nhằm đạt được hợp đồng sản xuất từ các công ty lớn có quy mô toàn cầu. Hiện tượng này thường được gọi là “cuộc chạy đua ngược” vì các thương hiệu nổi tiếng sẽ chỉ thỏa thuận với những nhà máy sản xuất ở quốc gia mà tại đó họ chỉ phải trả lương thấp cho người lao động, nơi chấp nhận ô nhiễm cùng với rất ít qui định liên quan đến việc chi trả làm sạch môi trường.

Chính “những cuộc chạy đua ngược” đó đã tạo ra những việc làm không đảm bảo sức khỏe, không đảm bảo sự an toàn và gây mất công bằng cho những người lao động ở các nhà máy sản xuất trên toàn cầu.

AI ĐÃ XÂY DỰNG NHÀ MÁY VÀ TẠO CÔNG ĂN, VIỆC LÀM?

Người lên kế hoạch về việc xây dựng nhà máy nơi bạn làm việc và quyết định số lượng máy móc, hóa chất, công cụ cũng như nguyên vật liệu mà bạn sử dụng trong quá trình tạo ra sản phẩm: Đó có thể là chủ nhà máy, người trực tiếp quản lý bạn hay là chủ công ty mua sản phẩm. Đó cũng chính là những con người có tiếng nói quyết định về tạo công ăn việc làm, về tạo môi trường làm việc ít độc hại, công bằng hơn và thành công hơn, đặc biệt là họ sẽ lấy ý kiến của người lao động (NLĐ) để chia sẻ kinh nghiệm và cách thức làm sao đạt được các mục tiêu đó.

Trách nhiệm của chủ nhà máy là phải đảm bảo nơi làm việc và công việc được an toàn. Nếu chủ nhà máy không thông thạo trong việc đó (phần lớn là không có chuyên môn trong lĩnh vực này), thì có thể thuê chuyên gia an toàn, vệ sinh lao động giám sát điều kiện tại nơi làm việc. Tại nhiều nhà máy luôn có phòng, ban chịu trách nhiệm về an toàn, vệ sinh lao động, có ban chuyên trách gồm cả người lao động và người quản lý giám sát mức độ an toàn lao động, thường xuyên có những điều chỉnh và cải thiện điều kiện làm việc sao cho hiệu quả hơn. Khi những người ở trong ban chuyên trách cam kết bảo vệ sức khỏe người lao động, thì họ có đủ năng lực để tạo ra những sự thay đổi lớn cho nhà máy.

Nhưng khi các công ty toàn cầu đã ký kết với các nhà máy sản xuất, họ luôn đạt được thỏa thuận liên quan đến “cuộc chạy đua ngược”. Những công ty này thường không để cho những chủ nhà máy sở tại có nhiều lựa chọn để có thể cải thiện điều kiện lao động, tăng tiền lương cũng như thực hiện được các thay đổi lớn cho nhà máy. Các thương hiệu nổi tiếng áp đặt các điều kiện lên hệ thống nhà máy sản xuất toàn cầu. Chính vì thế mà sự liên kết giữa những người lao động với khách hàng – những người mong muốn có sự công bằng và ổn định, giữa người lao động với chính phủ cũng như với các chuyên gia về an toàn, vệ sinh lao động – những người mong muốn bảo vệ sức khỏe cho người lao động trở nên vô cùng quan trọng.

Mọi người lao động có thể làm việc cùng nhau, có thể tranh luận với nhau nhưng đều nhằm tạo ra một nơi làm việc tốt hơn.

CÁCH GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG TẠI NƠI LÀM VIỆC

Cuốn sách này sẽ giúp bạn xác định và cải thiện những vấn đề tồn tại ở nơi làm việc của bạn và nó là công cụ của người tuyên truyền sức khỏe của người lao động (xem trong Chương 2: Học và giảng dạy về sức khỏe của người lao động tại nơi làm việc ). Người lao động trong các nhà máy đều phải hứng chịu nhiều vấn đề, nên mỗi người đều đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện điều kiện lao động. Một số phương pháp tiếp cận hiệu quả hơn trong việc giải quyết các vấn đề cũng sẽ được đề cập.

Những chính sách không bảo vệ người lao động

Làm cho nơi làm việc được an toàn là trách nhiệm của chủ nhà máy. Tuy nhiên, một khi phải đối mặt với những nguy hiểm tại nơi làm việc, những người chủ nhà máy thường phản ứng theo nhiều cách khác nhau. Thường thì họ sẽ đổ lỗi cho những người lao động đã khiếu nại vô căn cứ hoặc đã không tuân thủ theo các quy định đã có. Trong trường hợp họ thừa nhận vấn đề của mình, họ cũng sẽ tìm kiếm giải pháp được xem là ít chi phí hơn thay vì đưa ra giải pháp hiệu quả nhất nhằm cải thiện sức khỏe và an toàn lao động.

Chính sách “tảng lờ”

Chủ nhà máy có thể phủ nhận những công việc được coi là nguy hiểm và không làm gì để cải thiện. Khi có một người lao động bị chấn thương hoặc bị bệnh, chủ nhà máy sẽ sa thải họ và thuê một người khác. Dĩ nhiên, chủ nhà máy sẽ không lập biên bản hoặc giấu nhẹm hoàn toàn sự việc đó.

Các chiến lược giúp công việc an toàn hơn

Với sự giúp đỡ của các chuyên gia ATVSLĐ, một chủ sử dụng lao động cam kết về sức khỏe và sự an toàn của người lao động sẽ hỏi: những nguy hiểm nào mà người lao động thực sự phải đối mặt và họ nguy hiểm như thế nào? Một chủ sử dụng lao động tốt sẽ thay đổi nơi làm việc bằng cách sửa chữa hoặc thay thế thiết bị, công cụ và quy trình để loại bỏ các nguy hiểm và làm cho công việc an toàn hơn. Biết rằng những người lao động là những chuyên gia thực sự về công việc của họ, một người chủ sử dụng lao động tốt sẽ cho phép người lao động tham gia vào tất cả các bước để giúp cho công việc an toàn hơn. Các ủy ban sức khỏe và an toàn bao gồm quản lý và người lao động là cần thiết để làm cho công việc an toàn hơn và họ hoạt động tốt nhất khi mọi người có thể nhờ các chuyên gia ATVSLĐ giúp đỡ trong việc tìm kiếm giải pháp.

Những chính sách giúp công việc trở nên an toàn hơn

Với sự giúp đỡ của đội ngũ chuyên gia an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ), người sử dụng lao động một khi đã cam kết thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động, sẽ tự hỏi: người lao động thực sự phải đối mặt với những mối nguy hiểm nào và mức độ ra sao? Một chủ nhà máy được coi là tâm huyết sẽ sẵn sàng thay đổi nơi làm việc của NLĐ bằng việc sửa chữa hoặc thay thế mới các trang thiết bị, công cụ lao động cũng như lên kế hoạch loại bỏ các mối nguy hiểm để nơi làm việc được an toàn hơn. Để làm được điều này, chủ nhà máy sẽ cần đến sự giúp đỡ của những người lao động. Do biết NLĐ thực sự là các chuyên gia am hiểu tường tận công việc của mình, một chủ nhà máy tốt sẽ mời người lao động tham gia tất cả các bước làm công việc an toàn hơn. Cần thiết phải có một ban chuyên trách về sức khỏe và an toàn lao động có sự tham gia của cả người sử dụng lao động (NSDLĐ) và NLĐ để làm cho nơi làm việc được an toàn hơn và ban này chỉ có thể hoạt động được tốt khi mọi thành viên yêu cầu sự giúp đỡ của các chuyên gia ATVSLĐ trong việc tìm ra các giải pháp phù hợp nhất.

Chiến lược "Cải thiện điều kiện làm việc"

Ngăn chặn tác hại mà những mối nguy hại trong công việc có thể gây ra. Hãy ngăn chặn những tác hại mà các công việc nguy hiểm có thể gây ra. 1. Loại bỏ mối nguy hại. Các máy móc và sản phẩm cải tiến đang được phát triển mọi lúc để giúp công việc an toàn hơn. Chúng có thể có giá cao hơn, nhưng nếu chúng ngăn ngừa ung thư hoặc cứu sống một đứa trẻ thì chúng cũng đáng giá. Nó cũng quan trọng để đào tạo người lao động trong các quy trình mới và trong cách sử dụng các hệ thống cảnh báo và báo động. 2. Khoanh vùng/Cách ly/Cô lập mối nguy hại, loại bỏ nó hoặc bảo vệ người lao động khỏi nó. Lắp đặt cơ cấu bảo vệ, rào chắn, khu vực làm việc riêng biệt, bảo vệ máy, thông gió, và bất cứ điều gì khác là cần thiết. 3. Thay đổi cách tổ chức công việc. Giảm thời gian người lao động cá nhân tiếp xúc với công việc nguy hiểm. Làm cho công việc bớt nhàm chán. Những công việc hấp dẫn và được hoàn thành có xu hướng dẫn đến ít tai nạn hơn. 4. Cung cấp thiết bị an toàn khi cần thiết. Khi 3 bước trước thành công, sẽ không cần phương tiện bảo vệ cá nhân (PTBVCN, xem (chương 18). Nhưng nếu vẫn còn nguy hiểm trong công việc, PTBVCN có thể được sử dụng để làm cho công việc an toàn hơn miễn là nơi làm việc có chương trình để đảm bảo PTBVCN: - Phù hợp với từng người lao động sử dụng nó. - Là loại thích hợp cho những nguy hiểm phải đối mặt trong mỗi công việc. - Được làm sạch hoặc thay thế thường xuyên khi cần thiết.

Loại bỏ các mối nguy hại về mặt xã hội để làm cho công việc an toàn hơn

Các vấn đề tại nơi làm việc không chỉ gây ra bởi tiếp xúc hóa chất, điện không an toàn, các thiết bị không được che chắn và các mối nguy hiểm khác mà có thể cải thiện được bằng cách sửa chữa các máy móc thiết bị hoặc cung cấp các máy móc thiết bị tốt hơn. Ngoài ra, các vấn đề tại nơi làm việc còn có thể bắt nguồn từ vấn đề xã hội như kỳ thị phụ nữ, phân biệt chủng tộc, thái độ, lối sống, cách hành xử và các điều kiện làm việc từ chối quyền và nhân phẩm của những người lao động. Đa số những mối nguy hiểm về mặt xã hội phản ánh mối quan hệ quyền lực trong cộng đồng và đôi khi khó nhận biết hơn cả những mối nguy hiểm trong công việc. Nếu trong cộng đồng không có sự công bằng và minh bạch thì tại chỗ làm việc cũng không thể đòi hỏi có được. Thay đổi những điều kiện trên để cho nơi làm việc được an toàn và lành mạnh hơn là rất cần thiết, nhưng đôi khi việc xử lý phân biệt giàu nghèo, phân biệt đối xử, phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính tại nơi làm việc dễ dàng hơn là thực hiện trong cộng đồng.

CHUNG TAY LÀM SẼ KHIẾN CÔNG VIỆC THUẬN LỢI HƠN

Một người người lao động có thể tạo ra được sự thay đổi nho nhỏ nhằm cải thiện công việc ví dụ: đặt thêm một chiếc đệm dưới ghế ngồi hoặc đệm lưng trong khi làm việc. Nhưng một người lao động không thể thay đổi được tất cả những vấn đề cấp bách đang gây hại đến sức khỏe của những người lao động trong nhà máy, chẳng hạn như: sử dụng hóa chất nào để tẩy rửa; có nên khoanh vùng khu vực máy móc hoạt động nguy hiểm không; làm thể nào để đảm bảo rằng không có người nào hay nhóm người lao động nào phải đối mặt với những công việc đặc biệt nguy hiểm, độc hại hay nhàm chán. Phải hợp lực cùng với những người thực sự muốn đóng góp vào sự thay đổi của nhà máy thì người lao động mới có thể quyết định được điều mà họ muốn thay đổi cũng như tổ chức các chiến dịch để thuyết phục và gây sức ép lên chủ nhà máy về những yêu cầu đó.

Quyền của người lao động

Mỗi quốc gia đều có các quy định luật pháp riêng của mình nhằm bảo vệ người lao động không làm việc trong điều kiện thiếu an toàn và thiếu công bằng. Thông qua sự tư vấn của luật sư, của quan chức nhà nước, của liên đoàn lao động hay các tổ chức lao động, tổ chức cộng đồng, hoặc nghiên cứu qua mạng, đều có thể tìm được các thông tin về vấn đề này.

Một bộ luật lao động cơ bản thường có các điều khoản quy định về mức lương tối thiểu, thời gian nghỉ phép, thời gian nghỉ thai sản, bảo hiểm y tế và các điều khoản liên quan đến an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ). Đa số các bộ luật đều quy định rõ ràng về việc các điều khoản thực thi: Quy định ai sẽ là người trực tiếp thanh tra tại các nhà máy, cách đệ trình khiếu nại lên chính phủ và cách chính phủ giải quyết các vấn đề. Ở một số quốc gia, họ có bộ luật rất chặt chẽ và nghiêm ngặt, tuy nhiên việc thực thi luật lại không được tốt.

Luật quốc tế về quyền người lao động

Tổ chức Liên Hợp Quốc (UN) được xem là cầu nối gắn kết chính phủ các quốc gia trên thế giới nhằm thúc đẩy mối quan hệ hợp tác và phát triển trong việc giải quyết các vấn đề kinh tế, văn hóa, xã hội và các vấn đề nhân quyền. Công ước Liên Hợp Quốc (hay luật quốc tế) bảo vệ nhân quyền và sự tự do được đề cập trong cuốn sách giống với biểu tượng của Liên Hợp Quốc.

Công ước Liên Hợp Quốc về Xóa Bỏ Mọi Hình Thức Phân Biệt Đối Với Phụ Nữ (CEDAW) là một công cụ đắc lực trong việc giúp đỡ phụ nữ được đối xử công bằng ở nơi làm việc cũng như trong xã hội.

Tổ chức Lao Động Quốc Tế (ILO) là một phần của Liên Hợp Quốc nhằm thúc đẩy quyền của những người lao động và thiết lập nên các tiêu chuẩn quốc tế về quyền, điều kiện lao động cũng như quy định về sức khỏe người lao động. Tổ chức Tổ chức Lao Động Quốc Tế thúc đẩy sự phát triển của các tổ chức người lao động, liên đoàn lao động hoạt động dân chủ, độc lập. Các tiêu chuẩn mà Tổ chức Lao Động Quốc Tế thiết lập được chấp nhận ở nhiều quốc gia trên thế giới, mà trong cuốn sách này được tham chiếu rất nhiều, được biểu thị như các hình trên trong đó có biểu tượng của Tổ chức Lao Động Quốc Tế. Tổ chức Lao Động Quốc Tế tài trợ cho một chương trình có tên là “Việc làm tốt hơn” cho nhiều quốc gia trên thế giới; chương trình đó được thực hiện dựa vào sự hợp tác giữa các tổ chức nhà nước và tư nhân (PPP) trong việc cải thiện điều kiện lao động trong các nhà máy may.

Để biết thêm thông tin về các Công ước của Tổ chức Lao Động Quốc Tế và cách sử dụng chúng, hãy xem Phụ lục A.

Để biết thêm thông tin về chương trình Việc làm tốt hơn của Tổ chức Lao Động Quốc Tế.

 

Quyền người lao động được nhấn mạnh rất rõ ràng trong một số bộ luật quốc tế, ví dụ như trong công ước của Liên Hợp Quốc (UN) và Tổ Chức Lao Động Quốc Tế (ILO). Các quốc gia là thành viên của Liên Hợp Quốc và Tổ Chức Lao Động Quốc Tế sẽ đồng ý ký vào các công ước đó và cam kết quyền người lao động như là một phần quan trọng trong bộ luật của mỗi quốc gia. Công ước của Liên Hợp Quốc và Tổ Chức Lao Động Quốc Tế nhấn mạnh rằng mọi người đều có quyền được làm việc trong điều kiện an toàn và công bằng, những người lao động sẽ được trả lương thỏa đáng, gia đình của họ cũng nhận được sự tôn trọng. Những công ước đó có vai trò quan trọng trong việc giúp người lao động đấu tranh cho một môi trường làm việc tốt hơn và khuyến khích chính phủ các nước cải tiến và thực thi các bộ luật lao động. (Những thông tin chi tiết hơn về công ước của Liên Hợp Quốc và Tổ Chức Lao Động Quốc Tế và các bộ luật quốc tế về quyền người lao động được đề cập trong phần ghi chú trước đó và trong phần Phụ lục A).

Quyền của lao động nữ

Việc hiểu và bảo vệ những quyền của lao động nữ trong các nhà máy xuất khẩu là vô cùng quan trọng vì lao động nữ thường chiếm đa số. Công ước của Liên Hợp Quốc và Tổ Chức Lao Động Quốc Tế hay nhiều bộ luật khác trên thế giới đều khẳng định rằng luôn có sự công bằng trong địa vị kinh tế, chính trị và xã hội giữa nữ giới và nam giới. Những quyền cơ bản được đề cập gồm:

- Được trả thù lao như nhau khi làm những công việc như nhau.

- Được đào tạo và có cơ hội thăng tiến như nhau.

- không phân biệt đối xử với những lao động nữ chưa và đã làm mẹ (xem Quyền bình đẳng và Quyền được làm việc không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản).

Yêu cầu về sức khỏe của lao động nữ, bao gồm cả việc mang thai và chăm sóc con cái đều phải được quan tâm khi thiết kế công việc.

Công đoàn và các tổ chức của người lao động

Luật quốc tế cũng như bộ luật ở một số quốc gia đều thừa nhận sự tồn tại của công đoàn với tư cách là một tổ chức của người lao động, có quyền và trách nhiệm bảo vệ quyền của các thành viên trong tổ chức của mình. Người sử dụng lao động (NSDLĐ) phải thỏa hiệp các điều khoản lao động với tổ chức công đoàn đại diện cho NLĐ. Công đoàn có quyền và trách nhiệm trong việc đàm phán các vấn đề liên quan đến tiền lương, số giờ làm việc, ATVSLĐ và đối xử công bằng với người lao động. Một số tổ chức công đoàn còn chịu trách nhiệm thỏa thuận với NSDLĐ về cách tổ chức, sắp xếp công việc. NSDLĐ và chính quyền bị nghiêm cấm có những hành vi quấy rối hoặc đe dọa NLĐ là thành viên của tổ chức công đoàn.

Quyền được thành lập các tổ chức công đoàn: Phải mất nhiều năm đấu tranh, người lao động mới giành được quyền hợp pháp trong việc thành lập các tổ chức công đoàn, tuy nhiên ở một số quốc gia, việc thành lập các tổ chức công đoàn vẫn được xem như là một hành động bất hợp pháp. Ngay cả ở những nơi cho phép sự hoạt động của các tổ chức công đoàn, những người lao động đấu tranh để có được nơi làm việc lành mạnh hơn cũng phải đối mặt với rất nhiều những mối đe dọa, bạo lực, sự phân biệt đối xử từ những chủ nhà máy, những tên côn đồ được nhà máy thuê, cảnh sát và cả quân đội. Tuy nhiên, ở những quốc gia mà hoạt động của phong trào công đoàn diễn ra mạnh mẽ, những người lao động không chỉ thành công trong việc đòi quyền lợi được cải thiện đời sống, điều kiện lao động mà còn được đấu tranh cho công lý trong xã hội.

Các tổ chức công đoàn độc lập và dân chủ: Ở một số quốc gia, tổ chức công đoàn hoạt động dưới sự kiểm soát của chính phủ, của người sử dụng lao động và những người lãnh đạo tha hóa, những người này chỉ bảo vệ lợi ích cho các chủ nhà máy và các công ty hơn là bảo vệ lợi ích của NLĐ. Sự xuất hiện của tổ chức công đoàn chỉ mang tính hình thức, đại diện tượng trưng cho người lao động và mang lại rất ít lợi ích cho những thành viên trong tổ chức. Trong những tình huống đó, NLĐ sẽ thành lập các tổ chức công đoàn độc lập, dân chủ hay các dạng tổ chức khác của NLĐ như: trung tâm của người lao động, hội những người bị tai nạn lao động, hội phụ nữ và các tổ chức cộng đồng nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng cho họ.

Một số tổ chức khác của người lao động

Trải qua nhiều năm, những người phụ nữ đã thành lập ra Hội phụ nữ để đào tạo và tìm hiểu về quyền của phụ nữ và để bảo vệ phụ nữ và mở rộng Hội. Hội phụ nữ có vai trò quan trọng trong việc giúp những lao động nữ tham gia thành lập công đoàn cũng như nhận được sự tôn trọng. Đôi khi lao động nữ tự thành lập ra tổ chức công đoàn riêng của họ vì thường những người lãnh đạo công đoàn là nam giới thì bỏ qua những yêu cầu của lao động nữ hoặc họ không cho phép lao động nữ tham gia công đoàn công bằng như lao động nam.

Ở những khu vực làm việc mà công đoàn chịu sự kiểm soát của các tập đoàn và chính phủ, người lao động sẽ thành lập các nhóm nhỏ khác nhau để đấu tranh cho sự thay đổi mà không cần đến sự can thiệp của công đoàn. Ví dụ, khi công đoàn không ủng hộ việc bồi thường cho những người bị tai nạn lao động, những người lao động sẽ lập hội “nạn nhân do tai nạn lao động” để đòi công lý và sự bồi thường thỏa đáng cho bản thân và gia đình họ. Khi công đoàn không phản đối việc các nhà máy gây ô nhiễm, những người lao động sẽ lập ra các hội bảo vệ môi trường để đấu tranh cho việc sử dụng năng lượng và trang thiết bị sản xuất sạch hơn và an toàn hơn.

Dựa vào các yếu tố sắc tộc, văn hóa, ngôn ngữ, hoặc nền tảng quốc gia, những người lao động đã thành lập nên các hội khác nhau nhằm hỗ trợ và tăng cường sự đoàn kết. Những hội này sẽ hướng dẫn những thành viên trong hội và các thành viên khác về quyền cũng như cách bảo vệ bản thân những người lao động tại nơi làm việc và trong xã hội. Yếu tố truyền thống cũng như sợi dây gắn kết NLĐ với quê hương và đất nước cũng sẽ được chú trọng.

Người lao động thường thành lập liên minh với các nhóm khác để tăng sức mạnh tổ chức của họ. Một liên minh có thể tổ chức một chiến dịch cụ thể hoặc tập hợp nhau lại trong một thời gian dài vì các mục tiêu chính trị và mục tiêu tổ chức liên minh. Các liên minh này có thể bao gồm các đoàn thể công đoàn, hội phụ nữ, tổ chức tín ngưỡng, hội nhân quyền, sinh viên, những người về hưu và các hội xã hội, cộng đồng và các hội người lao động khác.

Tổ chức của người sử dụng lao động

Các công ty thường liên kết với nhau để bảo vệ cho lợi ích của họ. Họ đàm phán để đạt được giảm thuế, thúc đẩy việc thi hành các quy định luật pháp, điều kiện lao động cũng như đạt được thỏa thuận đóng góp cho sự phát triển địa phương và thương mại quốc tế và những việc đó giúp cho các công ty hoạt động ổn định và thu được lợi nhuận. Các công ty này thường làm mọi cách để gia tăng lợi nhuận, kể cả việc phải mua chuộc các cơ quan chức năng, chống đối hay phớt lờ các công ước của Liên hiệp quốc và Tổ chức lao động quốc tế, các quy định quốc gia về bảo vệ môi trường và điều kiện lao động, và đi ngược lại lợi ích của người lao động.

Một số công ty đã xây dựng Bộ quy tắc ứng xử cho người sử dụng lao động và người lao động tại các nhà máy gia công sản phẩm cho họ. Theo Bộ quy tắc này, các công ty sẽ chỉ được làm việc với các nhà máy sản xuất cũng như các đối tác khi mà họ tuân thủ theo các tiêu chuẩn về lao động và nhân quyền. Bộ quy tắc ứng xử đó không có hiệu lực bằng tiêu chuẩn của Liên hiệp quốc và Tổ chức lao động quốc tế xét trên khía cạnh về việc làm bền vững hay bảo vệ quyền của người lao động, tuy nhiên bộ quy tắc được xem như một giải pháp hữu hiệu cho các vấn đề xảy ra phổ biến trong một ngành công nghiệp cụ thể.

Chẳng hạn như, bộ quy tắc yêu cầu người sử dụng lao động phải trả cho người lao động ít nhất phải bằng mức lương tối thiểu và phải dựa trên số giờ lao động được pháp luật nước sở tại quy định. Tuy nhiên ở một số quốc gia, tại một số nhà máy xuất khẩu, mức lương tối thiểu thường ở mức rất thấp trong khi số giờ lao động được quy định lại rất dài. Vì vậy, nếu người sử dụng lao động tuân thủ theo những bộ qui tắc này, người lao động sẽ luôn trong tình trạng làm việc kiệt sức và mức lương không đủ sống.

Nhiều người đã đặt câu hỏi rằng tại sao các công ty đa quốc gia lại phải tự xây dựng một bộ quy tắc ứng xử của riêng họ thay vì sử dụng các tiêu chuẩn quốc tế được thiết lập bởi Liên hiệp quốc và Tổ chức lao động quốc tế. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các bộ quy tắc ứng xử đó lại trở nên hữu ích giúp người lao động trong việc cải thiện điều kiện lao động tốt hơn.

Một số công ty cũng quan tâm tới vấn đề nhân quyền, môi trường và biến đổi khí hậu, để giúp họ kịp thời tạo ra những thay đổi trong việc kiểm soát nguồn nguyên vật liệu đầu vào cũng như quy trình sản xuất. Các tổ chức như BizNGO sẽ giúp cho các công ty loại bỏ các hóa chất độc hại ra khỏi qui trình sản xuất, nhờ vậy cải thiện sức khỏe của người lao động cũng như bảo vệ môi trường. Mô hình Doanh nghiệp vì Trách Nhiệm Xã Hội đã tài trợ cho dự án HER với mục đích giáo dục các vấn đề sức khỏe cho lao động nữ. Viện nghiên cứu về Việc Làm và Nhân Quyền nghiên cứu các vấn đề nhân quyền tại nơi làm việc cũng như ở các chính sách của chính phủ, vấn đề nhân quyền của người lao động nhập cư, các mối đe dọa giám sát từ xa người lao động và các vấn đề khác.

Khi các tập đoàn lớn chấp nhận và tuân thủ các giá trị quốc tế về nhân quyền, quyền người lao động cũng như quyền của phụ nữ, họ sẽ thay đổi cách nhìn của mình để đóng góp sức lực vào cuộc đấu tranh cho một môi trường làm việc an toàn hơn và thế giới bền vững hơn.

 

ĐẤU TRANH DÀNH ĐƯỢC SỰ THAY ĐỔI

Công đoàn là tổ chức có tiếng nói, đại diện cho những người lao động ở mọi quốc gia trên toàn thế giới, đấu tranh cho quyền được làm việc trong môi trường lành mạnh hơn và đồng thời sát cánh cùng với những tổ chức khác bảo vệ cho sự đấu tranh đó. Trải qua rất nhiều năm, công đoàn mới giúp cho những người lao động được hưởng mức thù lao cao hơn, hạn chế được số giờ làm việc, được làm việc trong môi trường an toàn hơn, được hưởng các chính sách về bảo hiểm xã hội và chăm sóc sức khỏe – điều này rất quan trọng cho những người lao động bị ốm, bị tai nạn lao động hay những người đã nghỉ hưu. Đôi khi, công đoàn còn giúp chính phủ có cái nhìn cởi mở hơn với lợi ích của người lao động.

Người lao động Trung Quốc phát triển những cách thức mới để đấu tranh Điều kiện làm việc trong các nhà máy ở Trung Quốc thường rất kém như lương thấp, làm thêm giờ, ca làm việc không ổn định, quấy rối và bạo lực và sức khỏe và an toàn ít được đảm bảo. Người lao động di cư đến các thành phố để làm việc trong các nhà máy thì thường họ không có quyền chính trị và không tiếp cận được các dịch vụ công. Mặc dù chính phủ Trung Quốc có thành lập và lãnh đạo tổ chức công đoàn nhưng người lao động vẫn có ít quyền để cùng nhau đấu tranh làm thay đổi điều kiện làm việc. Các cuộc đình công ở đây là bất hợp pháp và bị đàn áp. Người lao động ở Trung Quốc bị buộc phải làm việc nhiều nhất có thể, không được phàn nàn, họ buộc phải chuyển đến một nơi làm việc khác với điều kiện làm việc cũng tệ như nhà máy hiện tại của họ khi họ không thể chịu đựng được công việc hiện tại và rồi sau đó họ trở về quê khi họ đã suy sụp về thể chất hoặc tinh thần. Nhưng như một nhà lãnh đạo nổi tiếng của Trung Quốc đã từng nói: "Ở đâu có áp bức, ở đó có đấu tranh" và người lao động đang tìm mọi cách để đấu tranh cho quyền lợi của họ. Mỗi năm, người lao động thực hiện hàng chục ngàn hành động, bày tỏ sự tức giận và yêu cầu cải thiện. Các cuộc đình công "tự phát" là các cuộc đình công diễn ra bất ngờ, giống như một cái nồi đang sôi được xem là một công cụ rất hữu ích cho người lao động. Sự gián đoạn gây ra bởi các cuộc đình công tự phát cũng đã giúp người lao động thấy công việc của họ được kết nối với công việc được thực hiện trong các nhà máy khác như thế nào. Khi một nhà máy sản xuất pin không hoàn thành đơn đặt hàng do người lao động đình công, thì nhà máy nhập những pin đó không thể hoàn thành đơn hàng của họ. Người lao động trong các nhà máy lắp ráp điện tử đang bắt đầu sử dụng các kết nối trong "chuỗi cung ứng" này để đưa ra các yêu cầu của họ rộng hơn và hiệu quả hơn. Các hình thức đấu tranh mới của người lao động Trung Quốc đang bắt đầu tăng lên vì các công đoàn chính thức của họ không bảo vệ họ nên họ đã thành lập các trung tâm người lao động. Vì họ không thể đấu tranh công khai nên kết nối thông qua các phương tiện truyền thông xã hội hoặc điện thoại. Mặc dù còn đó các cuộc đình công tự phát nhưng đã có nhiều cuộc đình công có chiến lược và tổ chức tốt. Nhu cầu của người lao động là toàn diện và rõ ràng, họ đang tiến xa hơn việc phản ứng với các điều kiện tồi tệ để trở thành nhà lãnh đạo về sức khỏe và tương lai của chính mình.

CHƯƠNG 2: HỌC VÀ GIẢNG DẠY VỀ SỨC KHỎE CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NƠI LÀM VIỆC

Mọi người đều có thể học cách nhận biết được những tác hại của công việc đến sức khỏe cũng như tìm ra những sự thay đổi cần thiết làm cho nơi làm việc trở nên an toàn hơn, công bằng hơn và lành mạnh hơn. Cần phải có sự tham gia của rất nhiều người để làm nên sự thay đổi, nên điều quan trọng là học hỏi để giúp những người khác học.

Cuốn sách sẽ cung cấp cho bạn những công cụ để từ đó bạn có thể trở thành một người tuyên truyền về sức khỏe của người lao động. Những công cụ đó sẽ cho phép bạn:

- xác định được những vấn đề về an toàn, vệ sinh lao động tại nhà máy của bạn.

- tìm ra những nguyên nhân gây ảnh hưởng tới sức khỏe của người lao động tại nhà máy.

- suy nghĩ và tiến hành những giải pháp trước mắt cho những vấn đề đó.

- lên kế hoạch cũng như tổ chức thực hiện các giải pháp dài hạn cho các vấn đề đó.

CÔNG VIỆC Ở NHÀ MÁY CÓ THỂ GÂY HẠI ĐẾN SỨC KHỎE CỦA BẠN NHƯ THẾ NÀO

Có rất nhiều mối nguy hiểm có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của NLĐ trong các nhà máy. Trong phạm vi của cuốn sách, cụm từ “mối nguy hiểm” phản ánh những điều kiện tại nơi làm việc (hay trong xã hội) mà có thể gây hại cho sức khoẻ của bạn. Không phải tất cả người lao động đều bị chấn thương, bị mắc bệnh hay bị ảnh hưởng từ những mối nguy hiểm mà họ phải tiếp xúc, nhưng một vài trong số họ bị chịu hậu quả đó. Vấn đề sức khỏe của người lao động (thường bao gồm việc mắc bệnh hoặc bị chấn thương do lao động) có thể tác động tới những người lao động tức thì hoặc cũng có thể xuất hiện sau nhiều năm. Một ví dụ điển hình là, một người lao động khi tiếp xúc với các hóa chất có thể bị mẩn ngứa nhưng một người khác sẽ mắc bệnh ung thư vì nhiều năm liền tiếp xúc với các hóa chất.

Một số vấn đề về sức khỏe do công việc gây ra thường không xảy ra ngay sau khi kết thúc công việc và bạn cũng không nghĩ rằng những vấn đề sức khoẻ đó do công việc gây nên. Ví dụ, một số hóa chất sẽ làm giảm ham muốn cũng như khả năng tình dục của con người. Một số mối nguy hiểm khác ở trong các nhà máy cũng khá phổ biến trong cuộc sống thường ngày. Ví dụ như nước uống bị nhiễm bẩn hoặc không khí bị ô nhiễm.

Một số vấn đề sức khỏe tồn tại là do “những mối nguy hiểm trong công việc”. Những mối nguy hiểm đó rất dễ nhận biết và cũng không khó để giải quyết và những mối nguy hiểm đó có thể là:

- những thao tác lặp đi lặp lại

- các vụ hỏa hoạn trong nhà máy

- tiếp xúc với hóa chất

- hệ thống thông gió kém

- thực phẩm ôi thiu, nước uống không vệ sinh, thiếu phòng vệ sinh sạch sẽ

Một số vấn đề sức khỏe gây ra bởi “những mối nguy hiểm mang tính xã hội” như sự không công bằng và bất công về địa vị xã hội ở cả trong và ngoài khu vực nhà máy.
Các mối nguy hiểm mang tính xã hội này là:

- mức thù lao thấp

- các ca làm việc liên tục bị thay đổi theo từng tuần và thường xuyên phải làm ca đêm

- sự đe dọa hay quấy rối từ chủ nhà máy và những người lao động khác

- phải làm việc quá nhiều giờ

- có sự phân biệt đối xử về giới tính, sắc tộc, tình dục, tôn giáo

- phải làm nhiều công việc khác nhau

Trong khi các mối nguy hiểm xuất phát từ công việc, từ xã hội thường chỉ được xem là ảnh hưởng tới từng cá nhân riêng biệt, thì vấn đề sức khỏe của người lao động không đơn thuần chỉ là vấn đề riêng của mỗi cá nhân. Những vấn đề đó sẽ làm ảnh hưởng xấu tới những nhóm, tới những người lao động làm việc cùng nhau trong nhà máy. Chỉ khi những người lao động trực tiếp đấu tranh và tự giải quyết các vấn đề liên quan đến điều kiện lao động khiến họ bị chấn thương và bị bệnh thì vấn đề an toàn, vệ sinh lao động mới được cải thiện. Vấn đề này được xem là quan trọng nhất trong các vấn đề có liên quan tới khía cạnh sức khỏe người lao động.

CÁC VẤN ĐỀ SỨC KHỎE CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG DO NHIỀU NGUYÊN NHÂN GÂY RA

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra các vấn đề tại nơi làm việc. Khi quan sát và trao đổi về các vấn đề đó, bạn sẽ nhận ra được một vài nguyên nhân trực tiếp, nhưng khi tìm hiểu sâu bạn sẽ tìm thấy những nguyên nhân sâu xa hơn của các vấn đề đó.

Thử tưởng tượng có một con sông bị ô nhiễm đang đưa rác thải đổ ra các đại dương. Đi ngược dòng chảy, bạn sẽ tìm thấy một người ném những cái chai và can nhựa xuống dòng sông đó. Chợt nhìn, bạn sẽ thấy anh ta chính là nguyên nhân gây ra hiện tượng ô nhiễm cho dòng sông. Sau khi bạn chỉ cho anh ta cách làm thế nào để tái chế và biến một phần rác thành phân bón, mặc dù lượng rác thải đã giảm đi nhưng dòng sông vẫn bị ô nhiễm. Bạn tiếp tục đi ngược dòng và tìm thấy một gia đình đặt đường ống nước xả từ máy giặt và nước từ khu vệ sinh chảy thẳng xuống dòng sông. Đó cũng được xem như là một nguyên nhân gây ra sự ô nhiễm. Sau khi bạn tư vấn giúp họ xây dựng nhà vệ sinh tự hoại và bể chứa nước thải thì có thể thấy mặc dù chất thải đã giảm, nhưng dòng sông vẫn bị ô nhiễm. Ngược dòng lên phía trên nữa và bạn thấy một nhà máy đang xả trực tiếp nước thải xuống dòng sông. Chỉ khi nào nhà máy đó thay đổi phương pháp sản xuất an toàn hơn, biết cách tôn trọng những người sống trong cùng khu vực và môi trường xung quanh, biết trân trọng vấn đề sức khỏe của người lao động thì khi đó sự ô nhiễm mới được ngăn chặn.

Các vấn đề tại nơi làm việc cũng giống như dòng sông ở ví dụ trên. Những mối nguy hiểm trong lao động, giống như cách con người vứt rác xuống sông và giống như bao nguyên nhân khác mà chúng ta dễ dàng nhận thấy và thay đổi được. Tuy nhiên, giống như việc bạn tiếp tục ngược dòng sông để đi tìm ra những nguyên nhân, thì bạn sẽ nhận thấy vấn đề ngày càng trở nên phức tạp. Để giải quyết được các vấn đề tại nơi làm việc, chúng ta cần phải thẳng thắn chỉ ra các vấn đề liên quan đến xã hội, chính trị, kinh tế đã gây ra hiện tượng đó, bao gồm: việc các công ty chú trọng tới lợi nhuận hơn là vấn đề con người, các vấn đề xã hội tiềm ẩn như nạn phân biệt chủng tộc, nạn phân biệt đối xử, nạn bạo hành chống lại phụ nữ, cấu trúc quyền lực và bộ máy chính quyền địa phương

Câu chuyện của Juanita Juanita là một người vận hành máy may trong 5 năm. Trong nhà máy, tay cô di chuyển nhanh như chớp khi cô liên tục khâu các đường may khoảng 800 lần mỗi ngày. Khi cô khâu, ngón tay và bàn tay cô nắm, túm, vặn, đẩy và kéo các bộ phận quần áo, bó, thùng, và dụng cụ. Cô làm việc 10 giờ mỗi ngày, 6 ngày mỗi tuần, đôi khi nhiều hơn. Mặc dù tiến độ công việc đã nhanh, nhưng những người giám sát của cô không ngừng thúc cô làm nhiều việc hơn. Cổ tay và cẳng tay của cô đã bị đau trong nhiều năm, nhưng vì cô vẫn có thể làm việc, cô không bận tâm. Cô biết nỗi đau đến từ công việc của mình vì vào ngày lễ khi cô dành thời gian nghỉ ngơi để thăm gia đình, đôi tay cô bắt đầu cảm thấy đỡ đau hơn. Cuối cùng, cơn đau trở nên tồi tệ đến nỗi cô không thể ngủ được. Khi tay cô ngày càng yếu đi và đau đớn hơn, cô càng khó khăn hơn khi xách nước, nấu ăn và làm các công việc nhà khác. Cô biết những người lao động khác cũng bị đau như cô. Không ai biết phải làm gì ngoài hy vọng nó sẽ biến mất. Khi cô yêu cầu gặp bác sĩ, người giám sát của cô nói: "Không. Hãy quay lại làm việc". Cuối cùng cô đã đi đến một bác sĩ sau khi làm việc. Anh bảo cô nghỉ ngơi và uống thuốc giảm đau. Cô không đủ tiền mua thuốc, nhưng cô vẫn phải mua. Những viên thuốc giúp cô làm việc thêm 2 tháng nữa. Sau đó, cơn đau làm cô ấy chậm lại đến nỗi cô ấy không thể hoàn thành chỉ tiêu được giao và cô ấy đã bị sa thải. Juanita không biết cô sẽ sống sót như thế nào. Cô không có kỹ năng công việc nào khác ngoài may vá. Cô chỉ đi học được vài năm vì trong gia đình chỉ có con trai là được đi học và học các kỹ năng làm việc khác. Cô có thể dọn dẹp nhà cửa, nhưng việc đó trả tiền thậm chí ít hơn may vá và cũng là công việc khó khăn. Cô hy vọng việc nghỉ ngơi sẽ giúp tay chóng hết đau để có thể quay lại công việc may.

 

Hoạt động

Đặt câu hỏi "Tại sao?"

Việc đặt câu hỏi “vậy tại sao?” sẽ giúp bạn nhận ra được những nguyên nhân gây ra vấn đề của Juanita và cách để lựa chọn những giải pháp phù hợp. Luôn luôn đặt câu hỏi “vậy tại sao?” sẽ giúp cho những người lao động liên tưởng tới một loạt các nguyên nhân dẫn đến sự việc đó ngay từ lần đầu họ nghe về câu chuyện của Juanita

1. Tại sao tay của Juanita lại đau nhiều như vậy? Công việc của cô ấy là may các mảnh vải lại với nhau càng nhanh càng tốt. Cô ấy phải cúi, phải xoay tay liên tục và lặp lại thao tác đó hàng trăm lần mỗi ngày.
2. Tại sao công việc đó lại như vậy? Chủ nhà máy xây dựng nhà máy trong một khoảng thời gian rất ngắn cũng như tốn rất ít chi phí. Ông ta không hề nghĩ tới việc làm sao để bảo vệ đôi tay và thân thể của những người lao động tránh khỏi chấn thương. Ông ta trả lương cho Juanita dựa trên số lượng áo mà cô ấy may được, chứ không dựa vào số giờ mà cô ấy thực chất làm. Vì vậy để đáp ứng được tiến độ công việc cũng như kiểm đủ tiền trang trải cho cuộc sống, Juanita đã phải làm nhanh hết mức có thể và làm liên tục trong nhiều giờ.
3. Tại sao cô ấy chỉ được nhận tiền công dựa trên số áo mà cô ấy may được thay vì số giờ lao động thực tế của cô? Chủ nhà máy muốn cô ấy phải làm sao may xong một chiếc áo càng tốn ít thời gian bao nhiêu thì ông ta càng kiếm được nhiều lợi nhuận bấy nhiêu. Hơn nữa, chủ nhà máy cạnh tranh với các nhà máy khác trả lương cho người lao động theo cách như vậy.
4. Vậy tại sao Juanita vẫn hài lòng với công việc này cho dù nó gây ra quá nhiều nỗi cực nhọc cho cô ấy? Đây là công việc duy nhất mà cô ấy có thể kiếm được. Cô ấy không được đào tạo bài bản cũng như không có những kĩ năng chuyên môn nào khác. Ở thị trấn của cô ấy, những người phụ nữ làm việc cho các nhà máy thường là những người ít học.
5. Nhưng tại sao đây lại là công việc tốt nhất mà Juanita có thể tìm được? Gia đình của cô ấy rất nghèo và bố mẹ cô ấy nghĩ rằng con gái thì không cần phải đến trường để học. Các nhà máy thuê những người phụ nữ như Juanita vì họ cần có việc làm và sẽ không có bất cứ phàn nàn gì trong công việc do họ không muốn mình bị mất việc.
6. Tại sao chủ nhà máy lại chối bỏ trách nhiệm đối với những người lao động làm quá sức và hưởng lương quá thấp như vậy? Thực ra ông ta có thể giải quyết được tình trạng này nhưng vì chính quyền sở tại không thực thi nghiêm ngặt bộ luật lao động và người lao động thì không đủ quyền hạn để ngăn cản việc làm bất công của ông ta. Có rất nhiều người lao động khác muốn có được công việc như Juanita. Những người lao động trong các nhà máy may khác cũng đều gặp phải tình trạng tương tự.
7. Tại sao lại không có công việc tốt hơn cho những người nghèo như Juanita? Các quốc gia kém phát triển ra sức thu hút các công ty nước ngoài xây dựng nhà máy và tạo công ăn việc làm cho người dân trong nước như Juanita. Chính phủ cho phép xây dựng các Khu chế xuất tập trung hoặc có những thỏa thuận đặc biệt để giảm thuế cho các doanh nghiệp đó. Để thực hiện điều đó, chính phủ các nước sẽ cắt giảm chi tiêu cho giáo dục, các chương trình đào tạo việc làm và một số chương trình mà có thể hỗ trợ tạo ra việc làm tốt hơn và trang bị cho Juanita để sẵn sàng làm việc cho các doanh nghiệp đó.

Hoạt động

Phân tích các nguyên nhân của vấn đề sức khỏe Người lao động

Bàn luận về các nguyên nhân của một vấn đề sẽ giúp người lao động tìm ra được nhiều cách giải quyết và ngăn chặn chúng xảy ra trong tương lai. Người lao động có thể thảo luận để tìm ra nguyên nhân nào là quan trọng nhất, nguyên nhân nào họ có thể thay đổi và ai sẽ cùng chung tay để giúp họ ngăn chặn những nguyên nhân đó. Người lao động sẽ đưa ra một loạt các câu hỏi khác nhau và đi kèm với nó là rất nhiều những câu trả lời đa dạng và phong phú. Những câu hỏi và câu trả lời sẽ giúp cho bạn có nhiều giải pháp hơn vấn đề của mình.

Nhóm các câu trả lời theo như hoạt động “vậy tại sao” sẽ giúp cho việc hiểu các nguyên nhân dẫn đến vấn đề của Juanita trở nên dễ dàng hơn. Ví dụ, nhóm các nguyên nhân xoay quanh vấn đề “điều kiện làm việc”, “nguyên nhân mang tính xã hội”, “nguyên nhân mang tính kinh tế - chính trị” và sau đó tự thiết lập nên các nhóm nguyên nhân xoay quanh vấn đề của bạn.

Những điều kiện lao động nguy hiểm bao gồm các hoá chất độc, đường dây điện bị hở, các thao tác lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày, nước uống không đảm bảo vệ sinh.

Các nguyên nhân mang tính xã hội gây ra vấn đề sức khỏe của người lao động như thái độ làm việc, lối sống và cách ứng xử thể hiện sự thiếu tôn trọng tới quyền và nhân phẩm của những người lao động thông qua việc bị trả lương thấp, việc bị quấy rối và sự phân biệt đối xử. Những người lao động nữ thường là đối tượng chính chịu tác động bởi những loại nguyên nhân này.

Các nguyên nhân mang tính kinh tế - chính trị gây ra vấn đề sức khỏe của người lao động thường là những hành động của những người có quyền sở hữu hay kiểm soát khu đất xây dựng, nguồn tài nguyên hoặc là những người có quyền lực chính trị ở thành phố, khu vực và đất nước. Nguyên nhân này bao gồm: các điều khoản trong bộ luật lao động cũng như trong chính sách của nhà nước cho phép các chủ nhà máy chỉ phải trả một mức thù lao thấp cho những người phải làm việc trong nhiều giờ, được phép sa thải người lao động mà không cần lý do chính đáng và ngăn cấm sự hoạt động của các tổ chức công đoàn. Những nguyên nhân này còn được biểu hiện thông qua việc chính phủ không đảm bảo điều kiện nước uống an toàn, vệ sinh môi trường, điều kiện giáo dục và các dịch vụ phụ trợ cho người lao động; những chính sách đó đồng thời gây áp lực và ép buộc những người nông dân nghèo khó phải bằng mọi cách tìm kiếm công việc trong thành phố hay trong các nhà máy để tồn tại.

CÓ RẤT NHIỀU CÁCH ĐỂ BẮT ĐẦU GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Trong khi các vấn đề đã khá rõ ràng, nhưng việc đưa ra giải pháp đôi khi lại không đơn giản. Hãy tham khảo ý kiến tư vấn của các chuyên gia trong lĩnh vực an toàn, vệ sinh lao động, cũng như tiếp cận các nhân viên y tế, những người đại diện của công đoàn về an toàn hoặc những tổ chức có kinh nghiệm trong lĩnh vực liên quan. Những người lao động thường có những ý kiến hữu ích và thiết thực trong việc tạo ra công việc của họ an toàn hơn. Việc nhận hỗ trợ từ nhiều người khác nhau sẽ giúp bạn dễ dàng tìm ra được những giải pháp hiệu quả và thiết thực nhất.

Các giải pháp ngắn hạn/trước mắt: các giải pháp đơn giản, chi phí thấp có thể coi là một cách tiếp cận tốt để khởi đầu mà không cần sự hỗ trợ nhiều của các chủ nhà máy. Một giải pháp ngắn hạn có hiệu quả bảo vệ ngay được người lao động và sẽ chiếm được cảm tình của họ và phục vụ cho những giải pháp mang tính lâu dài. Mặc dù những giải pháp ngắn hạn không gỡ bỏ được trách nhiệm bảo vệ NLĐ của NSDLĐ trong việc triển khai một giải pháp tổng thể, nhưng những giải pháp đó sẽ đem đến trải nghiệm hữu ích cho người lao động trong việc tiến hành những hoạt động đòi quyền được lao động trong một môi trường làm việc lành mạnh hơn.

Giải pháp mang tính lâu dài: Nhiều giải pháp có thể liên quan tới việc tìm và sử dụng những loại hóa chất an toàn hơn, hay lắp đặt những thiết bị mới như hệ thống thông gió hoặc máy móc an toàn hơn hay khoanh vùng những khu sản xuất riêng biệt. Các chuyên gia về an toàn, vệ sinh lao động sẽ giúp bạn trong việc thiết lập và thực hiện những thay đổi phù hợp, cho dù việc này sẽ phải mất thời gian để đạt được. Điều cần thiết nhất trong việc xây dựng các giải pháp mang tính lâu dài - đó là có sự tham gia của người lao động. Những đóng góp của họ sẽ giúp giảm thiểu được chi phí do những sai lầm trong thiết kế và lắp đặt trang thiết bị mới, hay những áp lực mà họ tạo ra sẽ giúp việc cải thiện an toàn vệ sinh lao động được diễn ra nhanh hơn.

Với sự tham gia tích cực của người lao động trong việc giải quyết một số vấn đề tại nhà máy, bạn có thể bắt đầu áp dụng những sáng kiến của họ vào cải thiện những khu vực khác trong nhà máy, ví dụ như đóng góp cho việc cải thiện cách thức làm việc có tổ chức và hiệu quả hơn, hay cải thiện chất lượng của sản phẩm. Sự tham gia đóng góp ý kiến cũng như việc được trực tiếp tham gia còn có thể tạo ra được những thay đổi tích cực cho cả những vấn đề mang tính cộng đồng.

GIÚP NGƯỜI LAO ĐỘNG HIỂU VỀ VẤN ĐỀ SỨC KHỎE NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NƠI LÀM VIỆC

Những người tin tưởng vào người lao động có thể làm việc cùng nhau để thay đổi thế giới được xem là người phù hợp nhất giúp đỡ những người lao động khác tìm hiểu về sức khỏe và tổ chức các nhóm phụ trách vấn đề sức khoẻ tại nơi làm việc.

Người muốn giúp đỡ những người lao động học tập về vấn đề sức khỏe người lao động tại nơi làm việc cũng như tìm ra các phương án để cải thiện an toàn lao động thường được gọi là “Người tuyên truyền về sức khỏe người lao động”. Một người tuyên truyền về sức khỏe người lao động sẽ không thể biết hết tất cả mọi thứ về công việc gây ảnh hưởng đối với sức khỏe của người lao động. Không phải bất kì vấn đề nào cũng có giải pháp và không phải vấn đề nào cũng cần được làm sáng tỏ. Nhưng người tuyên truyền về sức khỏe người lao động có thể tạo ra một sự khác biệt lớn:

Một người tuyên truyền về sức khỏe của người lao động có thể:

- là người được những người lao động khác tôn trọng và chia sẻ ý kiến cùng.

- có kinh nghiệm và hiểu rõ các vấn đề sức khỏe người lao động tại nơi làm việc được hình thành từ các điều kiện tự nhiên và xã hội.

- hiểu được rằng điều kiện làm việc là do con người tạo ra nên con người có thể thay đổi nó để bảo vệ sức khỏe cho người lao động.

- tin rằng những người lao động khỏe mạnh và được trao quyền sẽ xây dựng được doanh nghiệp phát triển bền vững và lành mạnh.

- tin rằng những người được cung cấp thông tin, đào tạo đầy đủ và những công cụ phù hợp thì sẽ đưa ra những quyết định tốt hơn và là những NLĐ mạnh khỏe hơn, làm việc an toàn hơn.

Người tuyên truyền về sức khỏe của người lao động thường là những tình nguyện viên. Trong trường hợp nhà máy đã có Ban an toàn lao động, thì những người đó sẽ trực thuộc ban chuyên trách đó. Những người tuyên truyền sẽ cam kết bằng mọi cách có thể để cải thiện an toàn, vệ sinh lao động, qua đó nâng cao đời sống của những người lao động.

Vai trò của bạn khi trở thành một người tuyên truyền về sức khỏe người lao động là:

- Hiểu rõ về vấn đề sức khỏe người lao động tại nơi làm việc để hướng dẫn những người khác bằng những thông tin và lời khuyên hữu ích khi họ tiến hành một hoạt động cụ thể.

- Hướng dẫn người lao động biết cách quan sát nơi làm việc, nhận diện các vấn đề và cách tìm ra những nguồn lực cần thiết để giải quyết các vấn đề đó.

- Xây dựng mối quan hệ thân thiết với các cán bộ ATVSLĐ để sử dụng các hỗ trợ kĩ thuật trả lời các câu hỏi do bạn và những người lao động khác đặt ra.

- Nâng cao lòng tự trọng cá nhân trong mỗi người lao động bằng cách khuyến khích họ chủ động hơn trong vấn đề sức khỏe của mình tại nơi làm việc. Những người lao động sẽ đưa ra được những lời bằng chứng chân thật và sâu sắc nhất vì họ có kinh nghiệm thực tiễn và họ cũng sẽ là người được hưởng lợi trực tiếp khi cải thiện vấn đề ATVSLĐ tại nơi làm việc.

- Hỗ trợ những NLĐ sẵn sàng tổ chức các hoạt động để giải quyết các vấn đề có liên quan nhất đối với họ.

Những quy định đối với người tuyên truyền về sức khỏe người lao động trong công tác ATVSLĐ

1. Một trong những quy định quan trọng nhất đối với các nhà máy - đó là đảm bảo ATVSLĐ cho NLĐ. Ưu tiên hàng đầu trong trách nhiệm của NSDLĐ là phải tổ chức sản xuất, bảo vệ sức khỏe và sự an toàn cho NLĐ và cộng đồng, sau đó mới là đáp ứng các yêu cầu về sản xuất và lợi nhuận.

2. Tất cả người lao động có quyền được biết về các hóa chất, nguyên vật liệu và máy móc mà họ đang sử dụng. Trách nhiệm của người sử dụng lao động là cung cấp đầy đủ mọi thông tin liên quan, bao gồm tên, các mối nguy hiểm tiềm tàng cũng như các biện pháp bảo vệ cần thiết đối với người lao động.

3. Người lao động có quyền từ chối làm việc trong những điều kiện nguy hiểm hoặc phải tiếp xúc với các chất nguy hiểm

4. Tìm ra nguyên nhân và xây dựng các giải pháp thay thế an toàn hơn là cách tốt nhất để tránh được nguy hiểm tại nơi làm việc. Giải pháp hữu hiệu nhất là thay thế các chất, máy móc nguy hiểm bằng các chất và máy móc an toàn hơn, khoanh vùng riêng hoặc lắp đặt che chắn cho máy móc hoặc cho quy trình làm việc nguy hiểm, cải thiện hệ thống thông gió,... Việc sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân được xem là giải pháp cuối cùng hoặc chỉ để hỗ trợ.

5. Những người lao động có quyền tham gia giám sát các vấn đề an toàn, vệ sinh lao động tại nhà máy của họ, được hưởng các chế độ khám và chữa bệnh. Trách nhiệm của người sử dụng lao động là phải giám sát điều kiện làm việc, cũng như đảm bảo việc người lao động được khám chữa bệnh đầy đủ và miễn phí.

6. Những nỗ lực của NLĐ và các tổ chức của họ trong việc cải thiện công tác an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc là góp phần vào việc nâng cao chất lượng lao động, năng suất lao động cũng như sức khỏe cho cộng đồng xung quanh. Người sử dụng lao động phải cho phép người lao động được thoải mái tham gia các hoạt động đó.

7. Vì người lao động là người chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các mối nguy hiểm về an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc nên họ cũng được xem là lực lượng có vai trò quan trọng và hiệu quả nhất trong việc cải thiện nơi làm việc được an toàn và lành mạnh hơn.

Khuyến khích người lao động phân tích các vấn đề và thực hiện các giải pháp

Nhờ vào sự quan sát và không ngừng suy nghĩ, con người dễ dàng nhận biết cũng như tìm ra được những vấn đề gây ảnh hưởng tới bản thân, bạn bè, gia đình và những người lao động xung quanh họ. Mọi hoạt động được thực hiện giữa bạn với những người lao động khác, bao gồm cả những cuộc thảo luận không chính thức cũng sẽ làm họ phải suy nghĩ thay vì bắt họ phải tuân theo. Khi được hỏi: “Bạn đang nghĩ gì vậy?” thì chúng ta luôn luôn suy nghĩ tới những điều hữu ích và tích cực nhất để trả lời. Hãy chắc chắn rằng bạn luôn lắng nghe những điều họ nói thay vì việc dùng tiếng nói của bạn để áp đặt người khác. Khi một người nào đó từ chối bàn luận về nguyên nhân cũng như kết quả của các vấn đề, hãy cố gắng tìm hiểu tường tận vấn đề thay vì từ chối không bàn luận đến. Một ý kiến trái chiều có thể được coi như là cơ hội để mở ra những vấn đề khác nhau mà chúng ta đang phải đối mặt trong công việc và cũng đồng thời mở ra những giải pháp giúp cải thiện cuộc sống của chúng ta được tốt hơn.

\

Tư vấn từ những người tuyên truyền về sức khỏe của người lao động

Hãy bắt đầu từ những điều người lao động biết

Hãy tham khảo ý kiến chia sẻ từ kinh nghiệm và những gì người lao động nắm vững trước khi bắt đầu một dự án, một khóa đào tạo hay bất kì một cuộc thảo luận nào đó. Để giúp đỡ người lao động suy nghĩ về những điều kiện làm việc có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của họ trong tương lai, hãy bắt đầu từ những kinh nghiệm bài học mà họ thu được trong quá trình làm việc. Hoạt động có tên gọi là Vẽ bản đồ trên cơ thể đánh dấu những vị trí cảm giác đau của cuốn sách là một ví dụ điển hình để nói về việc những người lao động chia sẻ kinh nghiệm cũng như những người tuyên truyền sức khỏe của người lao động chia sẻ về việc giảng dạy những thông tin mới.

Thực tế có những người làm việc trong nhà máy rất nhiều năm nhưng chưa bao giờ được hỏi về vấn đề làm thế nào để cải thiện điều kiện lao động tại đây. Hơn thế nữa, có những người lao động nắm rất rõ về những khía cạnh liên quan đến công việc của mình cũng như có những ý kiến rất hay đóng góp vào việc cải tiến điều kiện lao động trở nên an toàn hơn, hiệu quả hơn nhưng cũng không bao giờ có cơ hội để chia sẻ kinh nghiệm. Hãy để cho những người lao động có cơ hội được đóng góp ý kiến và tham gia bàn luận về các vấn đề họ quan tâm.

Phân tích các vấn đề lớn trước

Hãy cố gắng ưu tiên giải quyết các vấn đề gây nhiều tác hại trước. Ví dụ như, với vai trò là một tuyên truyền viên bạn cảm thấy việc hạn chế tiếp xúc với các hóa chất nguy hiểm là quan trọng nhất, trong khi những người lao động chấp nhận làm công việc nguy hiểm đó nếu họ được trả lương cao hơn. Vậy một trong những giải pháp cho vấn đề này là người lao động sẽ vẫn được nhận mức lương như hiện tại nhưng họ phải tiếp xúc với các hóa chất độc hại ít thời gian hơn. Cùng lúc bạn cũng phải đề xuất việc sử dụng các chất an toàn hơn cũng như cải thiện hệ thống thông gió của nhà máy.

Tập trung ưu tiên cho các vấn đề có thể dễ dàng thay đổi và cải thiện sẽ giúp những người lao động cảm thấy có động lực và sự tôn trọng, họ sẽ tích cực đóng góp những ý kiến tích cực hơn.

Hãy giảng dạy cho người lao động những điều thật sự cần thiết

Có rất nhiều các thông tin có sẵn liên quan tới an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc, nhưng sẽ phải tốn rất nhiều thời gian để có thể đề cập được hết các vấn đề đó; và khi có quá nhiều thông tin sẽ gây khó cho những người lao động trong quá trình tiếp nhận.

Bạn sẽ phải tự cân nhắc xem “Những thông tin nào hữu ích nhất cho nơi làm việc của bạn?”. Hãy đưa những thông tin quan trọng trở thành chủ đề trung tâm của các lớp học hay các khóa đào tạo về an toàn, vệ sinh lao động. Hãy tập trung vào các vấn đề giúp cho người lao động có thể đưa ra những hành động thiết thực – cung cấp cho họ những công cụ, ý tưởng và những thông tin liên quan giúp cho họ có những suy nghĩ chủ động hơn trong mọi vấn đề và định hướng họ tìm ra những giải pháp phù hợp nhất cho các vấn đề của chính mình.

Sử dụng ngôn từ dễ hiểu

Các chuyên gia thường sử dụng các thuật ngữ chuyên môn để miêu tả một cách chính xác nhất khía cạnh khoa học của vấn đề. Họ được tiếp xúc với những thuật ngữ đó từ quá trình học tập và nghiên cứu và thường có xu hướng sử dụng không chỉ đơn giản vì mục tiêu có thể diễn giải vấn đề một cách chính xác nhất mà còn là một cách để họ thể hiện trình độ chuyên môn cũng như năng lực của bản thân.

Tuy nhiên đa số những người lao động chẳng bao giờ sử dụng đến những thuật ngữ đó. Với vai trò là một người tuyên truyền về sức khỏe của người lao động, bạn phải tìm cách nào đó có thể chuyển đổi những thuật ngữ phức tạp trở thành ngôn ngữ quen thuộc mà những người lao động hay sử dụng, cho dù điều đó khiến cho những khái niệm không được hoàn hảo hoặc đôi khi không sát với nghĩa thực của chúng. Trong khi giảng dạy, đôi khi bạn phải dừng lại một chút, giảng dạy kĩ hơn về một thuật ngữ hay một khái niệm mà những người lao động chưa hiểu rõ, và phải thường xuyên đề nghị họ bàn luận về những vấn đề đó. Những người lao động thực sự không cần nắm những thuật ngữ chuyên sâu để có thể giúp họ cải thiện điều kiện lao động.

Dạy cho người lao động cách học

Thay vì chỉ ngồi nghe những điều từ người khác, người lao động sẽ học tập hiệu quả hơn nếu họ có cơ hội được tham gia và thực hành về các vấn đề trong bài học. Luôn đề nghị những thành viên trong lớp phát biểu ý kiến về cách mà họ sẽ giải quyết các vấn đề đó như thế nào. Trò chơi Đóng vai giữa chủ nhà máy và người lao động được xem là một cách khá thú vị nhằm cuốn hút người lao động tham gia tranh luận về việc ủng hộ hay phản đối về một giải pháp nào đó.

Người tuyên truyền sức khỏe của người lao động phải là người biết chia sẻ thông tin, ý kiến nhằm khuyến khích người lao động hiểu sâu sắc hơn về những đóng góp của họ. Nhưng điều quan trọng hơn cả đối với một người tuyên truyền là dạy cho người lao động biết được cách tìm kiếm thông tin, cách thảo luận vấn đề với những người lao động khác sao cho hiệu quả hơn. Và khi bạn làm được điều này, bạn sẽ giúp cho những người lao động cảm thấy tự tin hơn vào bản thân cũng như giúp họ học được những kĩ năng trong việc giải quyết các vấn đề, cũng như khuyến khích họ có những sáng kiến chủ động hơn.

Nhận sự trợ giúp khi cần thiết

Khi bạn nhận thấy điều kiện làm việc vô cùng nguy hiểm hoặc những lãnh đạo nhà máy thường xuyên làm những điều trái pháp luật khiến bạn và những người lao động khác có thể không biết liệu có thể dừng ngay công việc đó lại hoặc tự tìm cách khắc phục vấn đề đó. Pháp luật ở nước bạn cho phép bạn yêu cầu sự trợ giúp từ Bộ Lao Động, cơ quan Phòng Cháy Chữa Cháy hoặc các cơ quan chức trách khác để gây áp lực lên những người sử dụng lao động trong việc khắc phục những vấn đề và phải tuân thủ các quy chuẩn về an toàn, vệ sinh lao động, về điều kiện lao động, lương bổng cũng như lợi ích của người lao động.

Quyền thanh tra nơi làm việc

 

Công ước về Thanh tra lao động trong công nghiệp và thương mại của Tổ chức lao động quốc tế (Số 81) khẳng định rằng Chính phủ các nước phải chịu trách nhiệm thành lập các ban thanh tra về lao động như một yêu cầu bắt buộc được quy định trong luật pháp.

Thanh tra lao động, không phân biệt nam hay nữ đều có quyền hạn và trách nhiệm là:

- Bất chợt kiểm tra nơi làm việc mà không cần thông báo trước, đặc biệt là những nơi mà họ tin rằng nơi đó không tuân thủ các quy định của pháp luật.

- Nói chuyện và trao đổi với những người lao động.

- Đọc bất kỳ tài liệu nào liên quan đến công việc đang thanh tra.

- Thông báo cho các doanh nghiệp về các vấn đề quy định trong luật pháp.

- Được phép thu thập các mẫu nguyên vật liệu, hóa chất để kiểm định.

- Thanh tra thường xuyên và thanh tra kỹ các doanh nghiệp để đảm bảo việc tuân thủ hiệu quả các quy định pháp luật tại các cơ sở đó.

Công ước về Thanh tra lao động trong công nghiệp và thương mại cũng khẳng định rằng các thanh tra viên là một phần quan trọng của hệ thống thanh tra; họ có nhiệm vụ:

- Báo cáo với chính phủ.

- Bắt buộc doanh nghiệp thực thi các điều luật quy định về giờ làm việc, tiền lương, về an toàn, vệ sinh lao động, về việc sử dụng lao động vị thành niên và các vấn đề liên quan khác.

- Cung cấp thông tin cần thiết cũng như tư vấn đầy đủ cho người lao động và người sử dụng lao động.

- Báo cáo lại tất cả những trường hợp lạm dụng cho chính phủ biết, kể cả trong trường hợp những điều đó không được quy định trong luật pháp.

Vai trò của Liên hiệp quốc, Tổ chức lao động quốc tế và các tổ chức quốc tế khác trong việc thúc đẩy quyền của những người lao động được làm rõ hơn trong phần Phụ lục A.

Nên tìm thông tin và sự trợ giúp ở đâu?

Có rất nhiều cách khác nhau để thu thập thông tin liên quan đến các mối nguy hiểm trong công việc và các giải pháp. Rất nhiều các chuyên gia ATVSLĐ sẵn sàng giúp đỡ những người lao động – đó chính là động lực chính giúp họ thường xuyên đến thăm các cơ sở làm việc. Đừng tỏ ra ngần ngại khi bạn cần sự giúp đỡ. Đôi khi một người nào đó chỉ cần trả lời được những câu hỏi đơn giản của bạn cũng sẽ trở thành một người đồng minh, hỗ trợ và giúp đỡ bạn trong việc tổ chức những hoạt động khác.

Những người đồng nghiệp của bạn là nguồn cung cấp thông tin hữu hiệu nhất về điều kiện làm việc và được xem là có ý tưởng thực tiễn nhất về cải thiện điều kiện làm việc. Hãy nói chuyện với họ thường xuyên hơn để chia sẻ ý kiến và cập nhật những thông tin hữu ích nhất. Đừng chỉ dừng lại ở việc nói chuyện với những người mà bạn đã quen từ trước, hãy tập thói quen bắt chuyện với người lạ mỗi tuần.

Công đoàn thường nắm vững những thông tin phù hợp liên quan tới quyền của người lao động và các vấn đề an toàn, vệ sinh lao động của từng ngành công nghiệp. Họ có những thông tin rất chi tiết về các mối nguy hiểm của ngành công nghiệp mà ở đó có tổ chức công đoàn cấp dưới hoạt động. Công đoàn cũng được xem là tổ chức có kinh nghiệm trong việc giải quyết các vấn đề tại doanh nghiệp, trong việc sắp xếp tổ chức các nhóm lao động, trong thỏa thuận ký kết hợp đồng lao động cũng như trong việc gây áp lực đối với những người sử dụng lao động phải thay đổi. Học hỏi kinh nghiệm từ họ sẽ giúp cho bạn nắm được những điều nào có thể làm theo và những điều gì nên tránh.

Các tổ chức cộng đồng luôn đóng một vai trò quan trọng với những nguồn thông tin cần thiết liên quan đến luật, quyền, các chính sách về tổ chức và giáo dục cộng đồng và thường có ảnh hưởng liên quan đến các hoạt động chính trị tại địa phương. Hội phụ nữ, các tổ chức tín ngưỡng hay tổ chức chính trị khác thường rất tích cực mở các chiến dịch để đấu tranh cho quyền lợi và sức khỏe của người lao động. Một vài tổ chức trong số đó có mối liên hệ xuyên quốc gia cũng như quốc tế, có vai trò rất quan trọng trong việc thu thập cũng như chia sẻ thông tin về các chiến dịch liên quan.

Các cơ quan của Chính phủ cũng có thể cung cấp thông tin về các mối nguy hiểm trong các ngành công nghiệp của nước sở tại, cũng như cung cấp quy định, bộ luật quan trọng nhằm bảo về quyền và sức khỏe của người lao động. Họ có thể nói cho bạn biết làm thế nào để có thể đệ trình các khiếu kiện về điều kiện làm việc vi phạm các quy định của pháp luật hay làm thế nào để luật pháp được thực thi. Trước khi bạn cần thông tin hoặc trợ giúp từ chính phủ, có thể cân nhắc xem cán bộ nào hoặc phòng ban nào có quyền lực, có vị thế chính trị có thể giúp được bạn.

Các chuyên gia về an toàn, vệ sinh lao động có khả năng cung cấp các thông tin kĩ thuật cũng như những giải pháp cần thiết. Họ biết rõ nơi có thể mua các trang thiết bị, máy móc, công cụ và vật tư mới để cung cấp cho người sử dụng lao động khi họ cần để khắc phục các vấn đề nguy hiểm. Họ cũng có đầy đủ trang thiết bị để đo mức độ nguy hiểm ở nơi bạn đang làm việc. Họ cũng nắm vững về luật và các quy định về an toàn, vệ sinh lao động. Họ sẽ giúp bạn tham khảo các cuốn sách, tìm kiếm thông tin trên mạng hay hỏi ý kiến từ những chuyên gia khác.

Hồ sơ của công ty là nơi tập hợp và lưu giữ các thông tin hữu ích có liên quan tới nhiều lĩnh vực khác nhau: Tài liệu ghi chép số giờ làm việc và tiền lương được trả cho người lao động, số người lao động bị chấn thương hoặc bị ốm trong khi làm việc, số tiền mà công ty kiếm được hay số tiền dùng để chi tiêu, những hóa chất được sử dụng hay thậm chí những hoạt động có liên quan tới việc họ có thường xuyên đo lường/đánh giá mức độ nguy hiểm tại nơi làm việc hay không. Ở một số quốc gia, trong bộ luật còn quy định việc người sử dụng lao động phải cung cấp đầy đủ thông tin khi người lao động yêu cầu.

Ghi chép về người sử dụng lao động sẽ ghi lại những sự cố mà người sử dụng lao động đã ngược đãi người lao động hay các vụ cháy nổ, rò rỉ hóa chất. Bạn sẽ tìm ra được thông tin về việc lãnh đạo hay chủ nhà máy đã làm gì để giúp đỡ cộng đồng, hay cách họ móc nối với các cơ quan chính quyền địa phương. Lướt qua các bài báo cũ, các văn bản gửi chính phủ, sau đó nói chuyện với những người đã và đang làm việc tại nhà máy, đồng thời hỏi các tổ chức cộng đồng khác để xác thực thông tin. Bạn cần biết cách nhận xét về người bạn hỏi là ai, làm thế nào để có thể hỏi được những thông tin mà bạn mong muốn hay cách hiểu câu trả lời từ người mà bạn hỏi có liên quan tới các sự kiện được công ty ghi lại. Nên nhớ rằng, cùng một sự việc xảy ra, nhưng hai người sẽ ghi theo cách hoàn toàn khác nhau.

Những cuốn sách và mạng Internet là những nguồn thông tin rất bổ ích cho việc tìm kiếm thông tin về sức khỏe, hóa chất, ngành công nghiệp và doanh nghiệp. Bạn có thể thường xuyên tìm thấy thông tin về quyền lao động, điều kiện lao động an toàn, quyền của phụ nữ và nhiều vấn đề khác được quy định trong luật của quốc gia của nước bạn. Bạn cũng có thể đọc được rất nhiều thông tin chi tiết đề cập tới các vấn đề nguy hiểm khi làm việc, cũng như tên những tổ chức uy tín mà bạn có thể tham khảo ý kiến từ họ.

Lời khuyên dành cho các chuyên gia an toàn, vệ sinh lao động

Mỗi người trong chúng ta ai cũng có những hiểu biết và kinh nghiệm quý báu, nhưng không ai có thể tự khẳng định mình là người “biết tất cả mọi thứ”. Các chuyên gia cũng không phải là ngoại lệ. Với vai trò là một chuyên gia ATVSLĐ, bạn phải giúp đỡ những người lao động suy nghĩ tích cực hơn về những gì họ biết và những điều họ nghe được. Khi có một thông tin hay một vấn đề gây tranh cãi từ người sử dụng lao động hay từ ý kiến của một chuyên gia mà không đúng với thực tế hoặc không phản ánh chính xác kinh nghiệm của người đó, người lao động sẽ đặt ra nghi vấn và họ sẽ cố gắng tìm hiểu sâu hơn và đặt ra những câu hỏi khi cần thiết. Nếu người lao động mắc sai lầm, bạn phải giúp đỡ họ tìm hiểu và đánh giá lại những thông tin, điều đó sẽ thay đổi sự nhận thức của họ.

Khuyến khích người lao động tham gia vào từng giai đoạn.

Trao đổi với những người lao động trước. Hãy hỏi những người lao động về kinh nghiệm của họ. Cần tập trung vào thực trạng và những điều đang xảy ra ở nhà máy hơn là suy nghĩ tới những điều kiện lý tưởng khác, từ các con số thống kê hay thông tin thu thập từ sách báo.

Ưu tiên những điều có lợi cho người lao động và cộng đồng trước ngay cả khi sẽ dễ dàng hơn nếu dành sự ưu tiên cho những vấn đề được quyết định nhanh chóng nhất và tốn ít chi phí nhất, những thứ đem lại lợi nhuận cao nhất, hoặc những điều phục vụ cho tham vọng của người sử dụng lao động hay các chính trị gia.

Quan tâm tới các vấn đề mang tính xã hội như tiền lương hay việc quấy rối trong nhà máy; cả vấn đề an toàn, vệ sinh lao động nữa. Sức khoẻ của người lao động tại nơi làm việc còn phụ thuộc khá nhiều vào máy móc, trang thiết bị được sử dụng.

Hãy trung thực trước những định kiến. Một số chuyên gia an toàn, vệ sinh lao động làm việc cho các tổ chức công đoàn, số khác thì lại không tin vào các tổ chức công đoàn ngay cả khi các tổ chức này được thừa nhận là đối tác quan trọng của các doanh nghiệp và chính phủ.

Chia sẻ những hiểu biết của bạn cho những người lao động khác để họ có thể tự tin hơn trong việc bảo vệ những ý kiến của mình về an toàn, vệ sinh lao động.

 

CHƯƠNG 3: TỔ CHỨC RA CÁC NHÓM ĐỂ CẢI THIỆN SỨC KHỎE CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG

Các vấn đề tại nơi làm việc ảnh hưởng tới rất nhiều người, vì thế cách tốt nhất để giải quyết các vấn đề đó thì cần phải có sự tham gia của nhiều thành phần. Người tuyên truyền về sức khỏe của NLĐ cần phải có khả năng khuyến khích người lao động tham gia thảo luận, học tập và tổ chức các hoạt động liên quan đến vấn đề sức khỏe người lao động tại nơi làm việc. Thành lập các nhóm hoạt động cũng như thúc đẩy những người lao động tham gia vào quá trình cải thiện sức khỏe tại nơi làm việc là việc quan trọng nhất bạn phải làm. Đây là một hoạt động cần thời gian và bạn phải kiên nhẫn trong việc khuyến khích người lao động tham gia và hoạt động trong các tổ chức.

Chương này của cuốn sách sẽ đề cập tới những hoạt động giúp bạn có thể kết nối những người lao động lại với nhau, giúp họ nhận biết và tìm hiểu sâu sắc hơn về các vấn đề, cũng như giảng dạy và thuyết phục những người lao động về những giải pháp trước mắt cũng như lâu dài trong việc cải thiện điều kiện làm việc. Chương này trong cuốn sách cũng sẽ chỉ ra cách để thành lập ban chuyên trách về an toàn, vệ sinh lao động nhằm hỗ trợ người lao động, các chuyên gia ATVSLĐ và người sử dụng lao động đưa ra những quyết định thực hiện thay đổi cần thiết một cách thuận lợi hơn.

Khi lựa chọn một hoạt động bất kỳ, hãy nghĩ tới những điều sau:

- Hoạt động nào sẽ phù hợp với những thông tin mà bạn muốn thu thập?

- Hoạt động nào mà bạn và những người lao động khác có đủ thời gian để tham gia?

- Hoạt động nào có thể tạo ra một mạng lưới thông tin đủ sức kết nối những người lao động? Hoạt động nào sẽ thúc đẩy sự hợp tác giữa nhiều nhóm hoạt động, như ban lãnh đạo nhà máy, các chuyên gia ATVSLĐ và cả những người sống xung quanh khu vực nhà máy?

- Hoạt động nào sẽ giúp cho những người lao động cảm thấy hào hứng khi tham gia?

Thông qua những hoạt động này bạn học hỏi được điều gì?

Không cần biết bạn lựa chọn sẽ tham gia vào hoạt động nào, nhưng những thông tin mà bạn thu được từ những người lao động khác thông qua việc tổ chức các cuộc thảo luận, các cuộc khảo sát, vẽ các bản đồ và việc so sánh các sự kiện đặc biệt được ghi chép lại sẽ rất đa dạng và phong phú. Tuy nhiên, những điều đó chỉ giúp bạn dễ dàng xác định các vấn đề phổ biến và cách tiến hành các biện pháp hiệu quả, vì vậy bạn luôn luôn phải tự đặt ra cho mình những câu hỏi kiểu như là:

- Những vấn đề nào được đa số người lao động chia sẻ?

- Những vấn đề được đề cập bởi người lao động nam và nữ có khác nhau không?

- Những vấn đề sức khỏe nào thường hay gặp? Những vấn đề nào hiếm khi gặp?

- Những vấn đề nào là nghiêm trọng nhất hoặc có thể có hại nhiều nhất?

- Những vấn đề nào mà người lao động muốn can thiệp ngay?

- Những vấn đề nào nhận được sự quan tâm đặc biệt từ những người đứng đầu trong cộng đồng?

- Những vấn đề nào có thể dễ dàng và nhanh chóng được giải quyết?

Chia sẻ về những điều bạn được học

Chia sẻ thông tin mà bạn thu thập được từ những người lao động khác, đặc biệt là từ những người chia sẻ ý kiến về vấn đề mà bạn đang quan tâm. Trao đổi với những người lao động khác sẽ thúc đẩy họ cùng tham gia, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của họ trong việc thực hiện kế hoạch thay đổi trong tương lai. Và với cùng chung một mục đích như vậy, việc chia sẻ thông tin với những tổ chức liên quan khác trong cộng đồng như Hội phụ nữ, tổ chức tín ngưỡng hay những người dân sống quanh khu vực nhà máy cũng đóng vai trò rất quan trọng.

TRAO ĐỔI VỚI NHỮNG NGƯỜI LAO ĐỘNG VỀ VẤN ĐỀ HỌ QUAN TÂM

Hãy tìm ra những cách khác nhau để có cơ hội được trao đổi với những người lao động khác về những điều kiện làm việc khiến họ cảm thấy không thoải mái và giúp họ nhận ra tầm quan trọng của việc thay đổi. Thông qua các cuộc thảo luận, bạn sẽ “bắt mạch được tình trạng” của nhà máy và hiểu được người khác nghĩ gì khi bàn luận tới việc thay đổi điều kiện làm việc. Thông qua việc tiếp xúc với những người khác, bạn sẽ nhận được niềm tin từ họ và điều này sẽ tạo ra sức mạnh gắn kết những người lao động với nhau. Hãy bắt đầu từ việc tiếp xúc với những người trong nhà máy như một sự tình cờ. Điều này sẽ giúp việc trao đổi thông tin diễn ra bên ngoài khu làm việc được an toàn và thuận tiện hơn. Bạn cần thể hiện sự rõ ràng và cởi mở trong cách đặt những câu hỏi và nói cho họ biết về kế hoạch của bạn thông qua các câu trả lời. Đừng ép buộc bất kì ai phải chia sẻ thông tin khi họ cảm thấy không thoải mái. Phải thận trọng khi tiếp xúc với một người nào đó, đặc biệt là ở những nơi công cộng.

 

Khi bạn cảm thấy đã sẳn sàng để có thể tổ chức được một cuộc họp chính thức, hãy bắt đầu từ những nhóm nhỏ những người bạn cảm thấy tin tưởng và thực sự quan tâm tới các vấn đề. Hãy chọn một địa điểm nằm ngoài nhà máy và mời họ tới họp. Cuộc họp đầu tiên tốt nhất là trong nhóm nhỏ. Những nhóm nhỏ sẽ hữu ích khi những người tham dự thuộc nhiều nền văn hóa khác nhau, nói đa dạng ngôn ngữ, là thành phần nhiều dân tộc hoặc những người nhập cư. Cuộc họp đầu tiên nên mời riêng lao động nam và lao động nữ, vì như vậy những người lao động nữ sẽ cảm thấy được tự do đóng góp ý kiến vào những vấn đề họ quan tâm. Lâu dần, khi tổ chức của bạn phát triển, sẽ nhận được sự tin tưởng của nhiều thành phần lao động khác nhau.

Trong các cuộc thảo luận với những người lao động khác, hãy tạo ra nhiều không gian và dành nhiều thời gian để cho họ được trao đổi về những vấn đề làm họ khó chịu và những vấn đề họ nghĩ là quan trọng. Có cái nhìn bao dung với những người không muốn tham gia trao đổi ý kiến và đặc biệt không được phân biệt đối xử với họ khi họ không tham gia. Một số người cần thời gian để cân nhắc lại sự lựa chọn của họ.

Đôi lúc những vấn đề mà mọi người đề cập tới sẽ khiến bạn cảm thấy không thoải mái. Hãy cố gắng cởi mở lắng nghe ý kiến của họ và tìm kiếm sự giúp đỡ từ những người khác khi mà bạn chưa tìm được cách để giải đáp những thắc mắc đó. Hãy nhớ rằng, vai trò của bạn không phải là để giúp đỡ họ giải quyết tất cả các vấn đề, mà là giúp họ nhận thức và tìm ra được cách giải quyết các vấn đề đó từ chính bản thân họ.

Mỗi một nhóm nhỏ sẽ có từ 1 đến 2 người phụ trách hoặc là bạn sẽ cử ra một số người phụ trách từ 1 đến 2 nhóm. Điều này cho phép người lao động có điều kiện phát huy khả năng lãnh đạo cũng như giúp cho việc thu thập thông tin diễn ra nhanh chóng.

Gặp mặt: Liên lạc với một số người lao động và hẹn gặp họ tại một nơi nào đó khi bạn muốn trao đổi với họ về các vấn đề. Tốt nhất nên chọn một nơi an toàn và dễ dàng đi lại.

Trao đổi về các vấn đề được quan tâm: Hãy hỏi về những vấn đề gây phiền toái cho người lao động hay đề cập tới sự việc mà bạn đang quan tâm. Cùng nhau thảo luận về điều kiện làm việc nào có hại nhất theo họ nghĩ hoặc có khả năng gây hại cho sức khỏe của họ.

Lắng nghe các vấn đề và đề xuất giải pháp: Cẩn thận lắng nghe các ý kiến về từng vấn đề, từng mối quan tâm được người lao động chia sẻ. Thảo luận về các mối quan tâm đó ảnh hưởng đến các nhóm lao động như thế nào. Đặc biết chú ý tới ý kiến của những lao động nữ hay các nhóm lao động thường xuyên chịu cảnh phân biệt đối xử như nhóm lao động nhập cư hay nhóm những người lao động khuyết tật.

Ghi chép những điều bạn học tập được: Đây là cách giúp ghi nhớ mọi thứ. Cố gắng ghi lại thật nhanh những nội dung quan trọng trong các cuộc thảo luận và viết ra những suy nghĩ của bạn sau mỗi cuộc thảo luận đó.

Tổng hợp lại các kết quả: Sau khi thảo luận với những người lao động về các vấn đề, cố gắng tổng hợp lại những điều bạn học được bằng cách trả lời một số câu hỏi như: Vấn đề nào thường xuyên xảy ra với nhiều người lao động? Vấn đề nào được người lao động nghĩ là vô cùng quan trọng? Vấn đề nào sẽ dễ dàng tìm ra phương án giải quyết? Bạn có cần sự giúp đỡ hay không? Nếu có, hãy khuyến khích các nhóm, tổ chức chủ động gặp các chuyên gia ATVSLĐ, tổ chức công đoàn, các tổ chức phi chính phủ, các tổ chức có kĩ năng và kinh nghiệm trong việc xử lý các vấn đề để có thể nhận được sự trợ giúp và tư vấn từ họ.

Đặt ra những câu hỏi trong khi khảo sát

Tiến hành một cuộc khảo sát sẽ giúp bạn thu thập được những thông tin chung nhất từ ý kiến của nhiều người và sẽ dễ dàng hơn trong việc so sánh các câu trả lời với nhau. Một cuộc khảo sát cũng có vai trò trong việc xây dựng mối quan hệ giữa các nhóm với nhau, giữa các thành viên trong nhóm và với những người lao động được tham gia trao đổi về các vấn đề.

Hãy nói cho người khác biết bạn là ai, tại sao bạn lại thực hiện cuộc khảo sát, và giải thích cho họ thấy những kinh nghiệm được chia sẻ sẽ giúp cải thiện cuộc sống của người lao động.

Cuộc khảo sát sẽ ít bổ ích nếu thu thập các thông tin phức tạp. Những vấn đề này nên trao đổi trong nhóm khi có nhiều người tham gia. Các chủ đề trong cuộc khảo sát một-đối-một tốt nhất nên xoay quanh các vấn đề liên quan đến suy nghĩ và điều kiện làm việc khiến người lao động cảm thấy không được thoải mái.

Hãy đặt ra những câu hỏi mang tính thiết thực như: “Tuần trước bạn đã phải làm việc trong bao nhiêu giờ?” khi thấy trên da của họ xuất hiện những nốt phát ban hoặc nếu NLĐ bị người quản lý của nhà máy hạn chế cả thời gian đi vệ sinh.

Những phương pháp đơn giản nhất, thuận tiện nhất để thu thập thông tin luôn là những phương pháp hiệu quả nhất. Nếu bạn chỉ nghĩ ra một vài những câu hỏi đơn giản, thay vì phải tiến hành một cuộc khảo sát, bạn cũng có thể thu thập được thông tin thông qua những cuộc trao đổi ngắn với những người khác khi cùng ở trong căng tin.

Những cuộc khảo sát nếu chứa đựng quá nhiều các câu hỏi phức tạp sẽ rất khó thực hiện và phân tích những thông tin thu được. Mọi người thường có xu hướng muốn trao đổi nhiều hơn là những điều mà cuộc khảo sát muốn đề cập. Hãy lên một kế hoạch cụ thể để có thể lắng nghe tất cả ý kiến của mọi người, ghi chép lại và sau đó mời những người đó tới các cuộc gặp gỡ, các cuộc thảo luận sau để họ có cơ hội tiếp tục theo dõi và bám sát được các nội dung trước đó.

Gặp gỡ: Hãy đề nghị sự giúp đỡ từ những người làm việc cùng với bạn. Hãy gặp họ ở những nơi mà bạn cảm thấy thoải mái để trao đổi và thảo luận về các vấn đề rắc rối tại nơi làm việc.

Trao đổi về những mối quan tâm: Bàn bạc với những người trong nhóm của bạn để lập ra danh sách những câu để hỏi người lao động sẽ tham gia vào cuộc gặp mặt đó. Hãy bắt đầu từ những vấn đề được quan tâm nhất tại nơi làm việc. Từ danh mục những vấn đề đó, hãy lựa chọn ra những vấn đề hay những mối nguy hiểm phổ biến nhất mà bạn nghĩ rằng cần phải ưu tiên làm sáng tỏ.

Hãy đặt những câu hỏi cho cuộc khảo sát: Hãy tạo ra danh mục các câu hỏi cho những người tham gia. Khi bạn muốn đề cập tới một vấn đề cụ thể ở nơi làm việc, hãy luôn hỏi xem mức độ quan trọng của vấn đề cũng như xem xét sự quan tâm của họ trong việc giải quyết vấn đề đó. Nếu bạn có rất nhiều câu để hỏi, hãy nghĩ tới những câu nào mà bạn cho là quan trọng nhất. Những câu hỏi với dạng “Có hay Không” hay những câu dưới dạng nhiều đáp án trả lời sẽ khiến bạn dễ tổng hợp thông tin hơn là những dạng câu hỏi theo dạng mở. Không nên giới hạn phương án lựa chọn vì điều đó sẽ giúp bạn tìm ra được những người lao động thực sự nghĩ gì về vấn đề đó. Hãy cố gắng tiến hành khảo sát với những người lần đầu tiên được tiếp xúc với những câu hỏi được đưa ra. Nếu họ thấy những câu hỏi không được rõ ràng hoặc có nhiều câu hỏi quá, hãy viết lại những câu hỏi cho rõ nghĩa và rút bớt số các câu hỏi lại.

Lên kế hoạch cho cuộc khảo sát: Quyết định số người lao động sẽ tham gia vào cuộc khảo sát cũng như họ đến từ những phân xưởng nào trong nhà máy. Lên lịch cuộc gặp các thành viên trong nhóm để kiểm tra tiến độ của công việc. Dự kiến các tình huống sẽ xảy ra trong cuộc khảo sát để sẵn sàng đối phó với những diến biến bất chợt xảy ra. Lập kế hoạch cho cả việc sau cuộc khảo sát bạn sẽ thu được điều gì thông qua những câu hỏi, xem xét liệu những câu trả lời có giúp bạn đạt được những thông tin cần thiết hay không.
Tiến hành khảo sát: Vì có một số người lao động khả năng đọc hạn chế, bạn có thể hỏi trực tiếp và ghi lại câu trả lời.
Cùng với những người trong nhóm kiểm tra lại: Sau mỗi cuộc khảo sát, khi các thành viên trong nhóm gặp nhau, hãy để cho từng thành viên được nói về những người vui vẻ nhất hay thú vị nhất mà họ đã gặp trong quá trình khảo sát cũng như những người rất khó khăn mới có thể thuyết phục họ tham gia. Nếu trong đội có thành viên nào gặp khó khăn, hãy đề nghị những thành viên khác chia sẻ cách làm để việc khảo sát diễn ra thuận lợi hơn.
Tổng hợp kết quả thu được: Khi bạn đã thu thập đầy đủ thông tin, hãy kiểm tra lại các câu trả lời và phân loại chúng. Sau đó hãy tổng hợp lại những gì mà nhóm đã học được thông qua việc trả lời những câu hỏi: Mối nguy hiểm nào là phổ biến nhất mà những người lao động đã quan sát được hay trải nghiệm qua? Những mối nguy hiểm nào mà chỉ có duy nhất một nhóm lao động đã gặp phải? Các vấn đề sức khỏe liên quan đến công việc mà người lao động đang gặp phải? Điều gì khiến những người lao động quan tâm nhất? Điều gì mà họ mong muốn làm để thay đổi?

 

Lắng nghe ý kiến từ người lao động

Đã từng có một nhóm tổ chức hội thảo về các vấn đề về ecgônômi. Chúng tôi đã học hỏi được rất nhiều điều từ việc làm thế nào để thiết kế công việc sao cho ít gây hại hơn. Khi sắp xếp các đồ vật cần dùng gần với vị trí làm việc hơn, chúng tôi sẽ hạn chế được việc phải đi lại trong nhà máy và cũng chính vì thế sẽ ít phải chịu những ảnh hưởng xấu hơn. Chúng tôi cũng được học về những cách xoa bóp, thư giãn cũng như các bài tập vận động để giúp cho cơ thể được khỏe mạnh hơn.
Khi giảng viên nói về những chấn thương từ việc lặp đi lặp lại nhiều lần các thao tác đó, chúng tôi mới hiểu rõ được vấn đề mà giảng viên muốn truyền đạt. Có rất nhiều người lao động như chúng tôi bị đau ở bàn tay vì phải làm những công việc đó! Vì vậy, khi quay lại nhà máy và trao đổi về vấn đề “Các chấn thương gây ra bởi những thao tác lặp đi lặp lại” cho những người khác, chúng tôi nghĩ rằng họ sẽ hào hứng khi được nghe về điều đó. Tuy nhiên, thay vì lắng nghe, họ lại bảo với chúng tôi rằng “Bạn đã hoàn toàn sai! Những gì chúng tôi mắc phải là bệnh viêm khớp, không phải từ nguyên nhân của những thao tác lặp đi lặp lại như vậy. Khi bạn làm việc nhiều và già đi, bạn cũng sẽ mắc các chứng bệnh liên quan tới viêm khớp và không gì có thể chữa được căn bệnh đó”.
Trong cuộc hội thảo sau đó, chúng tôi có phàn nàn với giảng viên về một số người lao động cùng trong nhà máy tỏ ra khá cứng đầu. Các chuyên gia đã giải thích rằng mỗi người có những quan điểm khác nhau về vấn đề sức khỏe. Vai trò của chúng ta là đánh giá, nhận định ý kiến của họ và sau đó giúp họ tiếp cận với những ý tưởng mới. Nếu chúng ta nói với họ rằng họ hoàn toàn sai, họ có thể sẽ không lắng nghe những điều chúng ta muốn nói. Chúng ta cần phải tìm ra những cách thuyết phục để giúp họ hiểu và tiếp cận với những vấn đề mới cũng như chỉ ra mối quan hệ giữa những vấn đề mới đó với những gì mà họ đã biết.
Thay vì phủ nhận hoàn toàn nhận định sai lầm của những người lao động khác về vấn đề viêm khớp, giảng viên đã đề nghị chúng tôi hỏi họ một số câu hỏi như: Bạn cảm thấy đau ở đâu? Bạn có cảm thấy ngứa, mệt mỏi hay những cảm giác khác ngoài những chỗ đau không? Khi bạn ngừng làm việc bạn còn cảm thấy đau không?
Những câu hỏi như vậy sẽ giúp những người lao động dần dần nhận ra được sự khác nhau giữa bệnh viêm khớp với các chấn thương gây ra do phải làm những công việc lặp đi lặp lại nhiều lần. Và sau khi họ nhận ra được điều đó, họ sẽ dễ dàng tiếp thu những thông tin mới hơn.
Giảng viên cũng nói với chúng tôi rằng nên mời mọi người tới để kiểm nghiệm những ý kiến mới cũng như chứng kiến cách mà các sự việc đó diễn ra trong thực tế. Đề nghị một số người cố gắng làm giảm các cơn đau của họ thông qua việc áp dụng một số thay đổi nhỏ ở nơi làm việc hoặc chỉ cho họ cách thư giãn cơ thể trong những giờ giải lao, điều đó giúp bạn minh họa rõ hơn về những điều diễn ra trong thực tế. Sau một thời gian áp dụng, hãy hỏi những người lao động về những thay đổi tích cực mà họ cảm nhận được.
Chúng tôi làm theo lời khuyên của giảng viên và những người lao động khác cũng tìm hiểu về những vấn đề có thể ảnh hưởng tới cơ thể của họ trong quá trình làm việc, đồng thời họ cũng thực hiện theo một số lời khuyên thay vì cứ phải chịu đựng nỗi đau. Trên tất cả, chúng tôi học được một bài học quý giá hơn, đó là: khi chúng tôi giúp những người khác tự hiểu bản thân họ thay vì giảng giải, chúng tôi sẽ thu được những kết quả tốt hơn cũng như xây dựng được một nhóm hoạt động mạnh mẽ và chủ động hơn.

Chia sẻ kinh nghiệm với các hoạt động lập bản đồ

Các hoạt động nhóm trong đó mời người lao động tới chia sẻ kinh nghiệm cũng như những quan sát của họ về cơ thể, công việc, cộng đồng của nơi họ sinh sống làm việc, là một cơ hội tốt để củng cố sự hiểu biết cho người lao động cũng như tạo điều kiện để họ được chia sẻ sự hiểu biết của mình về các vấn đề xảy ra ở nơi làm việc. Các hoạt động vẽ bản đồ sẽ giúp cho người lao động nắm được những vấn đề thường xuyên xảy ra. Điều này cũng giúp cho các nhóm khi đề xuất các giải pháp và tiến hành những hoạt động cần thiết trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn.

Vẽ bản đồ cơ thể: Loại bản đồ này sẽ cho bạn biết “Bộ phận nào trên cơ thể bị đau do ảnh hưởng của công việc?”. Tất cả mọi người trong nhà máy đều được phép tham gia đóng góp ý kiến để xây dựng bản đồ này. Cách tốt nhất để bạn khởi đầu câu chuyện là chỉ ra ngay trên cơ thể bạn đang bị đau ở đâu do công việc gây ra. Điều này sẽ giúp những người khác cảm thấy thoải mái và tự tin hơn khi nói về bản thân họ cũng như những vấn đề mà họ găp phải tại nơi làm việc của mình. Xem ví dụ về lập bản đồ cơ thể bản đồ cơ thể.

Vẽ bản đồ nhà máy của bạn: Hãy làm cho những người lao động cảm thấy thoải mái khi được trao đổi về các vấn đề xảy ra ở nơi làm việc, đồng thời vẽ bản đồ khái quát về nơi làm việc. Đánh dấu những khu vực làm việc, công việc và các quy trình sản xuất có thể gây nguy hiểm cho những người lao động, bao gồm cả người gây hại, ví dụ như người quản lý phân xưởng có tính lỗ mãng. Và dĩ nhiên phải đánh dấu lại những nơi mà có tai nạn lao động xảy ra. Việc vẽ bản đồ nơi làm việc sẽ giúp các nhóm tập trung vào những vấn đề cụ thể cũng như những khu vực cần chú trọng trong nhà máy. Từ đó, bạn sẽ dễ dàng trao đổi với họ về những giải pháp cụ thể hơn cho từng vấn đề. Bạn có thể tham khảo về ví dụ cho việc vẽ bản đồ nơi làm việc trong cuốn sách.

Vẽ bản đồ cộng đồng của bạn: Sau tiến hành các hoạt động nhằm tìm hiểu về vấn đề ô nhiễm được nêu, hãy tổng hợp các thông tin mà bạn thu thập thành một nhóm các vấn đề rồi sau đó vẽ bản đồ đường đi của ô nhiễm từ nhà máy lan tỏa ra cộng đồng như thế nào. Bạn có thể vẽ bản đồ về sự ô nhiễm trong nhà máy thông qua việc quan sát nơi chất thải sẽ được vận chuyển đến địa điểm nào sau khi được thu gom từ nhà máy và các vấn đề sức khỏe do ô nhiễm gây ra. Bằng cách chỉ ra mối quan hệ giữa nhà máy với môi trường xung quanh, bạn có thể thuyết phục người sống quanh khu vực hay các tổ chức cộng đồng trong khu vực đó ủng hộ cho chiến dịch của những người lao động trong việc cải thiện điều kiện lao động cũng như thuyết phục các tổ chức công đoàn thông qua các biện pháp cải thiện môi trường.

Hoạt động: Vẽ bản đồ cơ thể

Gặp gỡ: Tập hợp một nhóm các bạn đồng nghiệp rồi cùng nhau vẽ lên những chất liệu nào đó để dễ nhìn thấy. Bạn có thể vẽ bản đồ trên một tờ giấy trắng khổ lớn và bằng bút dạ, hoặc vẽ trên một tấm bảng đen bằng phấn trắng hay thậm chí vẽ trên một nền đất mềm và xốp bằng những viên đá.

Phác họa bản đồ cơ thể người: Phác họa một bản đồ cơ thể người trên giấy, trên bảng đen hay trên đất.

Đánh dấu và nói về các bộ phận trên cơ thể bị đau: Đề nghị mọi người đánh dấu vào những vùng trên bản đồ cơ thể mà họ cảm thấy đau mỏi do làm việc. Sau khi mọi người đánh dấu những vùng quan trọng trên bản đồ, hãy hỏi họ tại sao họ lại đánh dấu vào những vùng như vậy. Những đau mỏi nào mà họ phải chịu đựng? Những hoạt động nào trong quá trình lao động gây ra những sự đau mỏi đó? Hay những mối nguy hiểm nào gây ra những đau mỏi như vậy? Sau khi hỏi từng người một về cách lựa chọn của họ, hãy hỏi những người khác xem họ có bị đau mỏi như thế không.

Thảo luận về các mối nguy hiểm và các biện pháp khắc phục: Sau khi lắng nghe ý kiến chia sẻ của mọi người, hãy thảo luận xem những mối nguy hiểm nào ảnh hưởng đến hầu hết mọi người, những mối nguy hiểm nào được xem là rất nghiêm trọng, những vấn đề nào có thể dễ dàng được giải quyết và những vấn đề nào, theo ý kiến của nhóm, cần giải quyết trước. Hãy hỏi mọi người về các ý tưởng trong cách khắc phục các vấn đề.

Viết ra những điều bạn học được: ghi chép lại những đau mỏi được mọi người miêu tả, những mối nguy hiểm gây ra những đau mỏi đó cũng như những giải pháp được mọi người đề xuất. Hãy viết những điều này ở những khu vực mà những người khác có thể đọc được để họ có thể đóng góp thêm cũng như chỉnh sửa những ý kiến đã được bàn luận trước đó.

Dùng màu sắc: Hãy đánh dấu bằng các chiếc bút với màu mực khác nhau để thể hiện sự đa dạng của các vấn đề. Ví dụ, để biểu thị cho những vấn đề về ecgônômi bạn dùng bút màu đỏ, còn những vấn đề do sử dụng hóa chất bạn dùng bút màu xanh. Hoặc những người lao động làm cùng một khu vực đánh dấu cùng một màu. Việc sử dụng màu sắc khác nhau sẽ giúp cho bạn dễ dàng nhận ra loại vấn đề nào thường xảy ra nhiều hơn. Bạn cũng có thể sử dụng những mẩu giấy dán màu để đánh dấu những vùng bị đau trên cơ thể được phác họa trên bản đồ.

Hoạt động: Vẽ nhà máy của bạn

Gặp gỡ: Nên tập trung ở những nơi mà bản cảm thấy thoải mái khi trao đổi về các vấn đề nguy hiểm ở nơi làm việc. Sử dụng một khổ giấy lớn với những chiếc bút màu đặt ở trên bàn đề phác họa bản đồ (hoặc bạn có thể sử dụng bảng đen và phấn).

Phân chia nhóm lớn thành các nhóm nhỏ: Việc phân chia thành các nhóm nhỏ sẽ tạo điều kiện cho những người lao động được trao đổi cũng như phác họa được bản đồ từ chính sự hiểu biết của họ. Mỗi một nhóm sẽ chịu trách nhiệm giải thích cho những nhóm khác về bản đồ mà họ lập ra, như vậy sẽ cho chúng ta thấy được những quan điểm khác nhau về cùng một vấn đề xảy ra ở nơi làm việc.

Phác họa bản đồ khái quát về nhà máy: Yêu cầu các nhóm vẽ về những gì họ quan sát được nếu như họ được nhìn toàn bộ khung cảnh nơi làm việc từ trên mái nhà. Mỗi một tầng làm việc của nhà máy đều cần phải có bản đồ riêng. Bản đồ cũng bao gồm các bức tường, cửa ra vào, cửa sổ, các lối ra vào. Phác họa tất cả những gì liên quan tới khu vực làm việc, vị trí thao tác, máy móc sử dụng, khu vực của người quản lý và những người lao động khác và tất cả những điều liên quan mà những người lao động muốn quan sát.

Đánh dấu và trao đổi về những mối nguy hiểm: Yêu cầu các nhóm đánh dấu trên bản đồ những nơi nào mà họ đã gặp và đã nhìn thấy những mối nguy hiểm. Hãy dùng nhiều màu khác nhau để đánh dấu chúng. Ví dụ, để đánh dấu những khu vực có những mối nguy hiểm về vật lý như hỏa hoạn, điện giật, sàn nhà trơn trượt hoặc cầu thang hỏng… thì sử dụng bút màu đỏ. Dùng màu xanh để biểu thị cho những mối nguy hiểm về hóa chất, bụi trong nhà máy. Dùng màu vàng để biểu thị cho những những mối nguy hiểm về sinh học như đồ ăn ôi thiu, nước uống không sạch, hay nhà vệ sinh bẩn. Dùng màu xanh lá cây để biểu thị cho những áp lực người lao động phải chịu đựng từ những sự đe dọa, sự quấy rối hay bị đối xử không công bằng.

Xem lại một lượt bản đồ: Hãy để cả nhóm xem lại bản đồ từ trên xuống dưới một lần nữa và soát lại xem còn những mối nguy hiểm quan trọng nào bị bỏ sót không. Nếu có, hãy thêm những chi tiết đó vào trong bản đồ, sử dụng từ chú thích, màu hoặc hình vẽ để kí hiệu. Trao đổi với những người từng mất việc hoặc bị bệnh phải nghỉ việc do công việc gây ra, sau đó chú thích thêm vào bản đồ những khu vực mà họ đã từng làm việc.

Tổng hợp các mối nguy hiểm: Đặt ra những câu hỏi để tổng hợp các mối nguy hiểm được thảo luận, ví dụ: Những người lao động phải thường xuyên đối mặt với mối nguy hiểm nào? Những mối nguy hiểm nào thường chỉ xảy ra với một nhóm lao động? Mối nguy hiểm nào gây ra các vấn đề nghiêm trọng nhất?

Hoạt động: Vẽ nơi bạn sống

Mang theo giấy và bút chì, bút mực, hoặc bút đánh dấu để vẽ bản đồ. Hoặc sử dụng đá, que, và các chất liệu khác để vẽ bản đồ trên nền đất.

Gặp gỡ: Mời người lao động và thành viên cộng đồng đến để cùng làm một bản khảo sát về ô nhiễm trong cộng đồng như nói về việc mọi người tham khảo ý kiến các thành viên cộng đồng, tham quan cộng đồng, và chụp ảnh. Tất cả những hành động này đều giúp ích cho việc vẽ bản đồ.

Vẽ bản đồ: Yêu cầu mọi người vẽ bản đồ cộng đồng thể hiện vị trí các nhà máy và những nơi họ sinh sống, học tập, ăn uống, cũng như những nơi họ hay vui chơi. Đừng quên vẽ bản đồ nguồn nước, những nơi chứa nước, vùng trồng trọt, và nơi vứt rác thải của cộng đồng. Kích thước của các vùng trên bản đồ to hay nhỏ, tùy thuộc vào nhu cầu thể hiện của bạn. Đánh dấu đường đi và ảnh hưởng của ô nhiễm: Hãy dùng màu (hoặc vật liệu) khác nhau để thể hiện từng loại ô nhiễm. Đánh dấu nguồn xuất phát ô nhiễm, cách di chuyển của từng loại ô nhiễm qua khu dân cư cũng như tác động của chúng đến sức khỏe con người.

- Nguồn phát sinh ô nhiễm: Liệu các nhà máy hoạt động trong cộng đồng đang làm ô nhiễm không khí, đất và nước? Những nhà máy nào đang gây ô nhiễm? Ô nhiễm ra sao? Hãy đánh dấu nguồn phát sinh ô nhiễm và cách thức nhà máy đó gây ô nhiễm. Cũng có một số loại hình ô nhiễm không nhìn thấy được bằng mắt thường.

- Dấu hiệu của ô nhiễm: Chất thải sẽ đi về đâu? Có phải chất thải và hóa chất đều được đổ xuống nước? Bạn có thể nhìn hoặc ngửi thấy khói hay hóa chất bay vào không khí không? Người và động vật sinh sống trong cộng đồng có tiếp xúc với chất thải nhà máy không? Hãy yêu cầu tất cả mọi người nói về các loại ô nhiễm cũng như cách thức họ tiếp xúc với ô nhiễm hàng ngày. Đừng quên lấy ý kiến của những người chịu trách nhiệm thu gom, dọn vệ sinh hoặc tái chế chất thải trong cộng đồng mà bạn đang sinh sống.

- Những người mắc bệnh: Đánh dấu các khu vực có người phản ánh về các vấn đề sức khỏe như phát ban, hen suyễn, các vấn đề về sinh sản, trẻ em bị khuyết tật bẩm sinh và ung thư, vì có thể ô nhiễm gây ra một số vấn đề sức khỏe mà khảo sát của bạn chưa bao trùm hết được. Hãy kiểm tra xem có bệnh nào xuất hiện “tập trung” ở một khu vực dân cư cụ thể không. Thông thường thì bạn sẽ thấy bệnh tập trung xuất hiện trong các cộng đồng nằm gần nhà máy nhất. Nhưng nếu nhà máy đó xả hóa chất hoặc các chất thải khác xuống sông thì các cộng đồng sinh sống ở vùng hạ lưu cũng có thể là các tụ điểm bệnh.

Xem lại một lượt: Hãy cùng nhau xem lại tổng thể bản đồ và tự hỏi liệu còn bỏ sót thông tin quan trọng nào không. Ví dụ, có thể mọi người muốn vẽ thêm các khu vực tái chế vật liệu trong cộng đồng cũng như muốn bàn luận về tình trạng ô nhiễm tại những vùng đó. Hoặc nói về những nguồn gây ô nhiễm lớn khác trong cộng đồng.

Lưu giữ thông tin và tóm tắt lại những gì bạn đã thu được: Nếu bạn vẽ bản đồ trên giấy, bạn hãy mang theo mình; nếu bạn vẽ bản đồ trên mặt đất, bạn hãy chụp lại. Hãy thảo luận về cách thức chia sẻ bản đồ cũng như những thông tin trong bản đồ với những người lao động, người dân sinh sống trong cộng đồng, quan chức chính phủ chịu trách nhiệm về môi trường và y tế công cộng, với truyền thông xã hội và các loại hình truyền thông khác. Làm cho mọi người quan tâm đến những vấn đề ô nhiễm bên ngoài do nhà máy gây ra sẽ giúp cho họ quan tâm đến những vấn đề xảy ra bên trong nhà máy và hỗ trợ cho việc xử lý các nguồn ô nhiễm.

LƯU GIỮ THÔNG TIN VỀ CÔNG VIỆC VÀ SỨC KHỎE

 

 

Đang cập nhật

Vui lòng Tải về để xem chi tiết